Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T1.pdf/306

Ta strona została przepisana.

Czajkowski, Kazimierz Wojcicki, A. W. Maciejowski, August Mosbach, Gustaw Ehrenberg, Seweryn Goszczyński, Edmund Wasilewski, Franciszek Żygliński, Maurycy Gosławski, Dominik Magnuszewski, J. N. Jaśkowski, Roman Zmorski i inni.

Publiczne wykłady. Zamiar arcybiskupa Przyłuskiego.

Ponieważ rząd na założenie uniwersytetu w Poznaniu zgodzić się nie chciał, postanowiło kilku ludzi dobrej woli miewać dla wykształceńszej części społeczeństwa publiczne odczyty z dziedziny rozmaitych nauk i stworzyć tym sposobem rodzaj akademii w Poznaniu. Rozpoczął wykłady z przyzwoleniem władz szkólnej w sali gimnazyum ś. Maryi Magdaleny Karol Libelt o Literaturze niemieckiej, wtrącając zręcznie do przedmiotu obcego poglądy na rzeczy swojskie, mówił zaś tak porywająco, że ściągał tłumy słuchaczy i słuchaczek. Sala gimnazyalna wkrótce okazała się za małą, skutkiem czego przeniesiono się na salę pałacu Działyńskich. Tu mówił Libelt o Estetyce, Jędrzej Morawski o Dziejach Słowiańszczyzny i Polski, dr. Teofil Matecki o rozmaitych przedmiotach z fizyki i chemii, adwokat Jakób Krauthofer, który się nazwał później Krotowskim, o Encyklopedyi i Metodologii prawa, a o Agronomii Ignacy Lipski zwany owczarzem, który pewnego razu dla demonstracyi kazał wprowadzić ku wielkiej uciesze publiczności na salę kilka baranów. W r. 1844 miał też wykład na sali Bazarowej Trentowski, ale wzbudził niesmak niefortunnemi uwagami politycznemi.
W owym czasie powziął arcybiskup Przyłuski zamiar zamienienia seminaryum duchownego w Poznaniu na fakultet teologiczno-filozoficzny, na którymby, prócz ściśle teologicznych nauk, wykładano i inne przedmioty.
Układy z rządem już się rozpoczęły i już upatrzono sobie profesorów. Dr. Jan Rymarkiewicz miał wykładać język i literaturę polską, dr. Hoffmann, nauczyciel wyższy przy gimnazyum ś. Maryi Magdaleny języki grecki i łaciński, dr. Brettner, radca szkolny, matematykę i fizykę, ks. Jan Janiszewskim, dotąd wikary w Trzemesznie, dogmatykę, Kozłowski, który ukończył studya w Fryburgu, filozofią, ks. Gertych egzegezę Starego Testamentu, a ks. Medinek, już dawniej mianowany