W roku 1842 podczas przedstawień teatru krakowskiego pod dyrekcyą Chełkowskiego, w których świetną grą celowali Jan Królikowski, syn profesora poznańskiego, Józef Rychter, Ignacy Chomiński, Teresa Palczewska i Józefa Radzyńska, zrodziła się myśl ustalenia sceny narodowej w Poznaniu i uczynienia ją niezawisłą od dyrektora niemieckiego teatru, któremu artyści nasi musieli opłacać się ½ dochodu, ale podjęte w tym celu usiłowania i obranie Opieki teatralnej, w której skład weszli Maciej hr. Mielżyński, dr. Karol Marcinkowski, Władysław Wężyk, Józef Szułdrzyński, profesor dr. Jan Rymarkiewicz, J. K. Radecki i Marceli Wilden, kalkulator Ziemstwa kredytowego, nie odniosły pożądanego skutku.
Po zwichnięciu tego przedsięwzięcia miewał Poznań widowiska polskie artystów krakowskich pod dyrekcyą Juliusza Pfeifera w roku 1844 i 1845, ale zawsze tylko latem i w komornem u dyrektora teatru niemieckiego.
W roku 1845 nowo założone przez hr. Tytusową z Zamoyskich Działyńską, jedną z najzacniejszych niewiast polskich, Towarzystwo Dobroczynności, potrzebując pieniędzy na swoje ochronki, wpadło na myśl urządzania przedstawień amatorskich i poprosiło panią Milewską,[1] piękną, wytwornego obejścia żonę kupca poznańskiego, i dr. Marcelego Mottego, aby zajęli się tą sprawą. Pierwsze przestawienie udało się doskonale. Grano dwie sztuki z francuskiego Matka chrzestna i Złoty krzyżyk, w których wystąpili: pani Walentyna Cegielska, panna Lekszycka, panna Sommerówna, Konstanty Grabowski, Leciejewski, dr. Marceli Motty i Władysław Bentkowski, który służył wówczas w artyleryi pruskiej. Później odbyło się drugie takie przedstawienie, które ściągnęło tłumy publiczności, zwłaszcza że urozmaicone były żywymi obrazami pomysłu hr. Tytusowej Działyńskiej, której dwie córeczki wystąpiły w roli aniołków ze skrzydełkami, w białą owinięte gazę.[2]
Jak pomiędzy r. 1815 a 1830, tak też pomiędzy r. 1830 a 1846 liczne dawali koncerty tak amatorzy, jako i zawodowi
