dyczny, który już po dwóch latach istnienia bardzo pomyślne okazywał wyniki.[1]
W tym czasie postanowiło grono pań założyć Zakład dla biednych, a uczciwych położnic. Były to panie: hr. Arnimowa, żona naczelnego prezesa, Antonina z Radolińskich Brezina, żona Stanisława Brezy, ministra sekretarzu stanu za Księstwa Warszawskiego, generałowa Grolmanowa, nadburmistrzowa Neummanow, Józefa hr. Radolińska i radczyni handlowa Sypniewska. Zakład otwarto 15 kwietnia 1842 roku w klasztorze podominikańskim, nadano mu zaś imię Elżbiety na cześć królowej pruskiej, która go wzięła pod swoją opiekę i rocznie 50 talarów płacić przyrzekła. W roku 1843 wstąpił do Zarządu dr. Karol Marcinkowski.[2]
Trzeci zakład był dziełem dzieci namiestnikowej księżnej Ludwiki z Hohenzollernów Radziwiłłowej, Wilhelma ks. Radziwiłła, generał-majora Bogusława ks. Radziwiłła i Wandy z Radziwiłłów księżnej Czartoryskiej, nadając założonej przez matkę Kuchni ubogich statut, wedle którego stanowili Zarząd nadburmistrz, przewodniczący Rady miejskiej i dwóch radnych. Kapitał wynosił 10,002 talary 19 sgr. 8 f., do którego przyczynił się kupiec poznański Queisser. Strawę ciepłą otrzymywać miało zimą 200 ubogich.[3]
Na początku roku 1841 zawiązało się w Poznaniu pod przewodnictwem Kolanowskiego, piwowara i radnego miejskiego, Towarzystwo do zbierania kości zwierzęcych. Celem jego było obracać 50% dochodu na udzielanie zapomogi biednym emigrantom polskim we Francyi, a drugie 50% na założenie szkoły przemysłowej w Poznaniu i wspieranie ubogich. Atoli naczelny prezes Flottwell, wietrząc w tem przedsięwzięciu ukryte cele polityczne, zwlekał z potwierdzeniem Towarzystwa i doniósł o tej sprawie ministrowi Rochowowi. I ten powziął podejrzenie i w raporcie do króla z dnia 16 marca oświadczył się przeciwko potwierdzeniu Towarzystwa, wywodząc, że mogło-
