warzyszeniach z 11 marca 1850 r., które zakazywało stowarzyszeniom politycznym utrzymywać stosunków z innemi pokrewnemi stowarzyszeniami i tworzyć wspólnych komitetów lub innych organów centralnych, korespondować ze sobą itd.
Potem przyszła kolej na niezależne dziennikarstwo polskie. Pozostał jedynie Przegląd Poznański, pismo peryodyczne ściśle konserwatywno - klerykalnej barwy, wychodzące zeszytami co 6 tygodni, ale i to, choć nie roztrząsało bieżących kwestyi politycznych, narażone było na dokuczki. Całe więc dziennikarstwo polskie do r. 1859 stanowiła lojalna Gazeta W. Księstwa Poznańskiego, ściśle dozorowana przez właściciela, Niemca Rosenstiela.
We wszystkich dziedzinach objawiała się reakcya.
Dr. Koncewicz, który później umarł na tyfus w Turwi, złożył w Berlinie egzamin z predykatem summa cum laude, później jednak przysłano mu świadectwo tylko z predykatem: Gut bestanden. Skutkiem tego poszedł generał Chłapowski, będąc w Berlinie, do prezesa komisyi egaminacyjnej z zażaleniem, na które taką otrzymał odpowiedź: „No, widzisz Pan, Koncewicz brał udział w ruchu narodowościowym 1848 r., o czem się dopiero później dowiedziano.” (!)[1]
Charakterystycznem było też odezwanie się barona Schleinitza, prezesa rejencyi bydgoskiej, 1855 r. w Izbie poselskiej: „Bardzo to pocieszającą rzeczą, że wedle zestawień umiera daleko mniej niemieckich niż polskich dzieci”, którego to Herodowego uczucia nie omieszkał powinszować mu Józef Morawski.[1]
Podczas wyborów do sejmu pruskiego 1855 r. rząd przez radców ziemiańskich i przez nader sztuczny i niesprawiedliwy podział kraju na nowe okręgi wyborcze (np. do Kępna jako miejsca wyborczego musieli niektórzy wyborcy odbywać 75 kilometrową podróż!) dokazał, że z W. Ks. Poznańskiego zamiast dawniejszych 14 posłów polskich, wybrano tylko 6: Sobeskiego, Ignacego Gutowskiego, Józefa Morawskiego, Krzyżanowskiego, Rogera hr. Raczyńskiego i Wła-
