Niestety była w r. 1884 i chwila ogólnego smutku i przygnębienia w W. Księstwie Poznańskiem, dnia 19 maja bowiem wyrok trybunału lipskiego skazał czczonego powszechnie pisarza narodowego Józefa Ignacego Kraszewskiego na 3½ roku fortecy.
Dziennik Poznański, wyrażając boleść nad losem 72-letniego starca, którego postępowania nie pochwalał, pocieszał społeczeństwo polskie tem, że trybunał lipski, wyrokując przeciwko Kraszewskiemu, wbrew wnioskom prokuratora, karę zamknięcia fortecznego i znosząc równocześnie położony na jego majątek sekwestr, przyjął łagodzące okoliczności i stwierdził swym wyrokiem wbrew wywodom prokuratoryi i wstrętnym dziennikarskim wrzaskom, że Kraszewski mógł wejść w sprzeczność z pisanem prawem bez popełnienia czynu, któryby czci jego dotykał.[1]
Już w końcu października 1883 r. poruszył Henryk Krzyżanowski w Kuryerze Poznańskim myśl ujęcia obrony narodowości naszej w pewne karby celem ułatwienia każdemu, a mianowicie mniej wykształconym klasom dochodzenia krzywd im wyrządzonych.
Przeciwko temu wystąpił dnia 1 stycznia 1884 r. prezes Koła polskiego w Berlinie, dr. Henryk Szuman, twierdząc, że utworzenie patronatu czy towarzystwa obrony narodowej pomnożyłoby szereg tych, co z założonemi rękoma oglądają się na innych.
Sprawa zajęła całe społeczeństwo polskie, a myśl centralnego punktu obrony narodowej zyskiwała coraz więcej zwolenników. Około 100 obywateli oświadczyło gotowość do ofiar, ale projekt, przygotowany przez komitet, który składali Henryk Krzyżanowski, Leon Czarliński, Franciszek Dobrowolski, ks. dr. Antoni Kantecki i baron Ludwik Graeve, nie został przyjęty na zebraniu z dnia 29 kwietnia 1884 r.
- ↑ Dziennik Poznański. R. 1884, nr. 117.
