dla trudności, jakie nasuwała kwestya pieniężna. Zawezwany do zmiany projektowanych statutów, zwołał komitet na dzień 14 maja 1884 r. ponownie zebranie, któremu przedłożył nowy projekt statutu. Tym razem projekt przyjęto i założono Towarzystwo obrony prawnej. Do Zarządu na lat 5 wybrano Henryka Krzyżanowskiego, Ludwika Graevego i Erazma Parczewskiego z Belna, a w lipcu t.&nsbp;r. otworzono biuro przy ulicy ś. Marcina, którego kierownictwo objął Józef Thiel.
Atoli tak pożyteczna w założeniu swem instytucya upadła, niebawem bowiem zabrakło funduszów na opłacenie biura i jego kierownika.
W r. 1884 zawiązało się w Inowrocławiu pierwsze Towarzystwo gimnastyczne Sokół na wzór Sokołów w Czechach i Galicyi celem fizycznego wychowania młodzieży męskiej i żeńskiej. W blisko dwa lata później, dnia 2 czerwca 1886 r. powstało za pochopem, danym przez Ignacego Andrzejewskiego, nowe gniazdo w Poznaniu i odtąd szybko szerzyły się gniazda sokole w W. Księstwie Poznańskiem, które za pochopem Sokoła inowrocławskiego połączyły się 29 lipca 1893 r. w Związek Sokolstwa wielkopolskiego, później nazwany Związkiem Sokołów polskich w państwie niemieckiem. Do wydziału wybrani zostali: dr. Józef Krzymiński z Inowrocławia jako prezes, mecenas Bernard Chrzanowski wielce zasłużony prezes gniazda poznańskiego, dr. Karchowski, Wiktor Gładysz, nauczyciel gimnastyki, Teofil Preis, dr. Drobnik z Poznania i Kaźmierz Gącerzewicz z Bydgoszczy. Główne prezydyum przeniesiono 1895 r. do Poznania i wybrano w lutym t. r. prezesa Bernarda Chrzanowskiego, wiceprezesem Władysława Rabskiego, drugim wiceprezesem A. Nowickiego z Ostrowa, sekretarzem Walerego Łebińskiego, skarbnikiem Teofila Preissa, naczelnikiem Wiktora Gładysza, radnymi dr. Bolesława Krysiewicza, Jana Zabłockiego, Lucyana Ostena z Witkowa i Kaźmierza Gącerzewicza z Bydgoszczy.
Od samego początku wielkie trudności stawiały Sokołom polskim władze pruskie: zabraniano zabaw pod gołem
