Młodzież po gimnazyach już nie uczyła się tak ochoczo jak dawniej, co więcej, naśladując starszych, dopuszczała się wybryków. I tak 12 stycznia 1851 r., powadziwszy się o siodło, pojedynkowali się 17-letni tercyaner gimnazyum poznańskiego Kaźmierz Brodnicki, syn Piotra z Miłosławic, z 15-letnim tercyanerem Anzelmem Zienkowiczem, pasierbem registratora powiatowego Tarkowskiego, sekundowali im zaś 15-letni tercyaner Julian Sypniewski, syn radcy komercyjnego, i Feliks Madera, syn nauczyciela. W tym pojedynku Zienkowicz przy trzecim strzale ugodzony został kulą w bok z odległości 5 kroków i z tej rany umarł nazajutrz.[1] Że w tym czasie 9 akademików Polaków, pomiędzy nimi bracia Władysław i Zygmunt Szułdrzyńscy uzyskało na uniwersytecie berlińskim stopień doktora prawa, uważano za coś nadzwyczajnego.[2]
„Głosy ówczesnych publicystów — pisze ks. dr. Kaźmierz Zimmermann w żywocie ks. Piotra Wawrzyniaka — to jeden chór skarg na nieustanny ubytek ziemi, na brak stanu mieszczańskiego, na ciemnotę, lenistwo i upadek włościan, na brak ogólny kredytu i lichwę zabójczą, w której szponach jęczeli niemal wszyscy, na brak wykształcenia zawodowego, brak chęci współzawodnictwa na polu zarobkowem z wrogim żywiołem, brak wszelkich praktycznych cnót społecznych.”
Natomiast w kilka lat po wypadkach 1848 r. rzucono się w wir zabaw. Zwłaszcza Poznań, w którym zgromadzało się towarzystwo z prowincyi, zaszumiał, zakipiał, jakby za najlepszych czasów. „Świętojańskie kontrakty — pisze Teodor Żychliński w swej Gawędzie z Poznania — o Poznaniu[3]” — połączone z targiem na wełnę, wyścigami konnymi, piknikami w Dębinie, korsami do Szeląga i balami w Bazarze, szły w zawody z karnawałami tak hucznymi, jakich już nie widzimy. Krzyżowały się po ulicach wspaniałe karety i lekkie kawalerskie festony, liberye strzelców kapały złotem, a więcej jeszcze złota, dostarczanego przez usłuż-
