Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/373

SAKYA MUNISALWATORJANIE

368

---

sztory w Warszawie i we Lwowie, gdzie prócz życia kontemplacyjnego poświęcają się wychowywaniu dziewcząt i utrzymują zakład wychowawczo-naukowy.

 Sakya Muni, ob. Buddha.

 Salezjanie (Società di S. Francesco di Sales), zgromadzenie zakonne pod wezwaniem św. Franciszka Salezego, założone przez błogosławionego Jana Bosco w Turynie w r. 1857, poświęcone opiece i wychowywaniu opuszczonych chłopców oraz kształceniu ich w rzemiosłach. Zgromadzenie to rozpowszechniało się tak szybko, że w roku śmierci założyciela (1888) liczyło już 150 domów i zakładów we Włoszech, Austrji, Francji, Anglji, Hiszpanji i Ameryce Południowej. Mają przeszło 4000 członków (kapłanów, kleryków, laików i nowicjuszów), przeszło 300 domów i zakładów w Europie i Ameryce, tudzież w Chinach, Indjach, w Aleksandrji i Kapstadzie. Wykształcili około miljona chłopców na rzemieślników, a, według zdolności i życzenia, także i do innych zawodów. Posiadają własne szkoły rzemiosł, gimnazja, seminarja duchowne i nauczycielskie, konwikty, szpitale, drukarnie, zakłady wydawnicze i księgarnie. Działają również jako misjonarze w Patagonji i Ziemi Ognistej, gdzie prowadzą 27 stacyj misyjnych. Dom macierzysty i siedziba rektora generalnego mieści się w Turynie. Organ Salezjanów (Bolletino Salesiano), miesięcznik, wychodzi w 10 językach: po polsku jako „Wiadomości Salezjańskie“.
 W Polsce osiedlili się w r. 1898, obejmując w posiadanie ruiny kościoła i klasztoru podominikańskiego w Oświęcimiu. Wkrótce potem objęli kierownictwo zakładu dla osieroconych chłopców im. ks. Lubomirskich w Krakowie i otwarli nowy zakład w Przemyślu. W czasie wojny otwarli zakład w Kielcach, co było początkiem nadzwyczaj bujnego rozwoju zgromadzenia w całej Polsce. Obecnie (1929) posiadają w Polsce zakłady: w Krakowie (trzy), w Warszawie i w Łodzi (po dwa), Oświęcimiu, Przemyślu, Kleczy dolnej, Skawie, Aleksandrowie kujawskim, Poznaniu, Lądzie, Antoniewie, Różanym Stoku, Białej Podlaskiej, Czerwińsku, Ciechanowie, Lublinie, Dworcu i Jarosławiu. Do polskiej prowincji salezjańskiej należy 426 członków, w tem 110 księży. Z pomiędzy nich 6 księży pracuje na placówkach salezjańskich pośród emigrantów polskich w Stanach Zjednoczonych, Londynie, Tryjeście, Adampolu, w Jugosławji i na misjach w Matto Grosso. W r. 1927 kształcili w swoich zakładach w Polsce 4190 chłopców.

 Salezjanki, ob. Wizytki.

 Salomea błog. (1210 — 1268), córka Leszka Białego i Grzymisławy, królowa węgierska i halicka, następnie zakonnica w Zawichoście, potem w Grodzisku. Beatyfikowana przez Klemensa X w r. 1673. Ciało jej spoczywa w Krakowie, w kościele franciszkańskim, gdzie znajduje się witraż, przedstawiający św. Salomeę, dzieło Wyspiańskiego.

 Salomon, syn Dawida, trzeci i ostatni król niepodzielonego państwa żydowskiego, panował od 993 do 953 roku przed Chr. Tradycja przedstawia go jako potężnego władcę Wschodu, panującego od Eufratu aż do granic Egiptu, i wielbi jego mądrość i pobożność. Wybudował słynną świątynię jerozolimską, przy budowie której pracowało setki tysięcy robotników przez 7½ lat. Tradycja również przypisuje mu autorstwo niektórych ksiąg Starego Testamentu, a mianowicie Pieśni nad Pieśniami, księgi Eklezjastes, księgi Przypowieści i księgi Mądrości. Prócz tego miał napisać 3000 przypowieści i 1005 pieśni, które zaginęły.

 Salve Regina („Witaj, królowo“), najstarsza modlitwa kościelna do Matki Boskiej, znana już pod koniec XI wieku. Autorstwo jej przypisują Hermanowi Kalece (Hermannus Contractus, zm. 1054), Anzelmowi de Lucca (zm. 1086), Ademarowi Le Puy (zm. 1098), Bernardowi z Toledo (zm. 1122) lub św. Bernardowi z Clairvaux (zm. 1153). Żadne z tych przypuszczeń nie ma za sobą dowodów historycznych.

 Salwatorjanie („Stowarzyszenie Boskiego Zbawiciela“), zgromadzenie zakonne, poświęcone szerzeníu nauki chrześcijańskiej i misjom, założone w r. 1881 w Rzymie przez ks. Jana Jordana (w klasztorze Franciszka