Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/96

Ta strona została przepisana.

kolenia arcykapłanów żydowskich aż do czasów Machabeuszów, 2) brat Judy Machabeusza, który poległ dobrowolnie w bitwie pod Bethzacharia (163 przed Chr.), 3) pradziad św. Józefa i wielu innych.

Elekcja (= wybór), jest w organizacji Kościoła katolickiego jednym ze sposobów wyznaczenia osoby, mającej zająć opróżnione stanowisko kościelne. Elekcja następuje przez prawowite głosowanie kompetentnego kolegjum duchownego. A mianowicie papieża wybiera kolegjum kardynałów, biskupa kapituła katedralna, o ile ma to prawo (pozostawione obecnie tylko kapitułom katedralnym w Szwajcarji, w Prusach, w Salzburgu i Ołomuńcu), opata lub ksienię wybiera konwent klasztorny, generała i prowincjała zakonu kapituła generalna i prowincjalna (ob. Postulacja).

Elgot Jan, kanonik katedralny i profesor Akademji krakowskiej w XV wieku, uczestniczył jako delegat polski w rozprawach soboru bazylejskiego i brał udział w słynnej dyspucie krakowskiej z husytami w r. 1431 w obecności Władysława Jagiełły, dworu królewskiego i licznych biskupów. Gdy cesarz Zygmunt oskarżył niesłusznie Jagiełłę o sprzyjanie ruchowi husyckiemu, Elgot udał się powtórnie do Bazylei i tam w imieniu króla i państwa polskiego bronił sprawy wytoczonej przez Krzyżaków. Wraz z Janem Długoszem odbył podróż do Ziemi św. Zmarł w r. 1452 i pochowany został w katedrze wawelskiej.

Eligjusz św., apostoł Fryzów flandryjskich, ur. 588 r. w pobliżu Limoges, przybył jako złotnik do Paryża i uzyskał na dworze Chlotara II i Dagoberta I wielkie wpływy, których używał na korzyść Kościoła, klasztorów i ubogich. Po śmierci króla Dagoberta poświęcił się stanowi duchownemu, został biskupem w Noyon i opowiadał ewengelję pośród Fryzów we Flandrji. Zmarł w r. 660 i jest patronem złotników.

Eljasz, prorok Starego Testamentu, walczący w imieniu jedynego Boga z bałwochwalstwem a mianowicie z kultem Baala i Astarty, wprowadzonym przez króla Achaba. Jako surowy pokutnik i zwiastun kary bożej przepowiada głód i posuchę, która trwała 3 i pół roku, i modłami swojemi sprowadza deszcz. Miał być po-rwany do nieba na wozie ognistym. Bohaterską i proroczą postać Eljasza, którego historja zawarta jest w Księgach królewskich Starego Testamentu, otacza mnóstwo legend żydowskich, chrześcijańskich i mahometańskich. U Persów uchodzi za nauczyciela religji Zoroastra.

Eljasz z Kortony, uczeń św. Franciszka z Assyżu i generał zakonu franciszkanów, ur. ok. r. 1180, wstąpił w r. 1215 do zakonu i był misjonarzem w Syrji. W r. 1221 wybrany przez św. Franciszka na zastępcę, został po jego śmierci kierownikiem a w r. 1232 generalnym ministrem zakonu. Na tem stanowisku nie odpowiedział swojemu zadaniu, przyczynił się do rozluźnienia dyscypliny zakonnej, wprowadzenia zbytków i wystawności, wdał się w zatargi pomiędzy papiestwem a cesarzem niemieckim Fryderykiem II i stanął po stronie cesarza. W r. 1239 został złożony z urzędu a w r. 1244 wyklęty. Zmarł w r. 1253 uzyskawszy przebaczenie papieskie.

Elkezaici, sekta chrześcijańsko-żydowska, zbliżona do sekty ebjonitów. Nazwę tej sekty wywodzą niektórzy od jej założyciela Elksai, pochodzi ona jednak raczej od tytułu księgi magicznej, rzekomo spadłej z nieba, zwanej Chel-Kesai, zn. „ukryta siła“. Księga ta powstała ok. r. 100 po nar. Chr. i miała uzupełniać ewangelje. Nauka elkezaitów jest mieszaniną pierwiastków chrześcijańskich z religją żydowską z dodatkiem wschodnich praktyk magicznych i astrologicznych. Elkezaici uważają Chrystusa za olbrzymiego (96 mil wysokości a 24 szerokości) anioła „eona“, który wcielał się kolejno w Adama, Mojżesza i innych patrjarchów. Wierzyli w ciągłą walkę ze złem, pierwiastka męskiego z żeńskim, prawdy z błędem, Chrystusa z szatanem. Ślady tej sekty pozostały u Sabijczyków (ob. Mandaici), zamieszkałych w południowej Mezopotamji.

Eller Eljasz, rzemieślnik w Elberfeldzie, założył w r. 1741 wraz z kaznodzieją reformowanym Danielem Scheiermacherem i z Anną Buchel,