XIV. Wszyscy obywatele mają prawo za pośrednictwem swoich przedstawicieli określać konieczność podatków ogólnych, zatwierdzać je, kontrolować ich wydatkowanie, określać rozmiary, zasady podziału, sposoby pobierania i ich terminy.
XV. Społeczeństwo ma prawo żądać rachunku od każdego agienta publicznego administracji.
XVI. Społeczeństwo, w którym niema zabezpieczenia gwarancji praw i w którym nie ustanowiono podziału władz, nie posiada wcale konstytucji.
XVII. Gdy własność jest prawem nietykalnym i świętym, nikt nie może być jej pozbawiony, wyjąwszy wypadki, kiedy wymaga tego potrzeba społeczna, prawnie określona, i kiedy odpowiada temu sprawiedliwe wynagrodzenie.
Oto i całkowita treść Deklaracji. Zasady fllozofji politycznej XVIII wieku, podyktowane przez nakazy prawa przyrodzonego, stoją wyżej, niźli sama i właściwa konstytucja. Indywidualistyczny charakter Deklaracji wypływa z oświadczenia, że „ludzie rodzą się i pozostają wolni”. Zasada wolności indywidualnej w życiu społecznym, w filozofji politycznej i w prawodawstwie posiada długą historję, w której Deklaracja francuska 1789 roku zajmuje miejsce bardzo wybitne.
∗
∗ ∗ |
Celem najbliższym autorów Deklaracji, i to nie ulega najmniejszej wątpliwości, było odjąć u władzy
