Strona:Stanisław Posner - Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela.djvu/34

—   32   —

mosferze rewolucji zdobyta i przez Zgromadzenie Urządzające czyli przez Konstytuantę w akcie prawodawczym utrwalona, w pierwszym rozdziale swoim mieścić będzie uroczyste oświadczenie o wiecznych, niezbywalnych prawach człowieka i obywatela. W szczególności dotyczy to państw, w których łonie zachodzą radykalne, gruntowne przeobrażenia, które porzucają jedną formę rządów (absolutystyczną) i zamieniają ją na inną (konstytucyjną). Uroczyste oświadczenie w rodzaju deklaracji praw posiada dla takich państw szczególnie ważne znaczenie. Oznacza uroczyste grzebanie pewnych form bytowania państwowego, oznacza oraz uznanie nowych, praworządnych form spółistnienia państwowego, od których niema już powrotu inaczej, jak tylko na drodze zamachu stanu. Tyle ze względu na piastunów władzy zwierzchniczej. Dla społeczeństwa i obywateli deklaracja praw oznacza linję demarkacyjną, pozą którą poruszać się należy w kierunku postępowym, ale nigdy nie wolno pozwolić na cofanie się wstecz. Na tej linji spoczywają w formie oderwanych i ogólno ludzkich pojęć ujęte zasady pożycia konstytucyjnego, które skrystalizowane być powinny następnie w konkretnych, szczegółowych aktach prawodawczych, ucieleśniających zasady wolności obywatelskiej, równości obywatelskiej i sprawiedliwości społecznej w poszczególnych instytucjach prawa publicznego. Łatwo zdać sobie sprawę z olbrzymiego zarówno prawnego jak i moralnego znaczenia deklaracji praw, z tego stanowiska ocenianej.