Strona:Stanisław Posner - Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela.djvu/6

Ta strona została skorygowana.
IV

o 70 lat wcześniej za dni Restauracji Burbonów na tronie Francji, poczciwą, starą książkę, poczętą z ducha opozycji liberalnej przeciwko wszechmożnej reakcji a w obronie Rewolucji, dziś zgoła przestarzałą. Dodać tu jeszcze należy udatny pod wielu względami szkic Kautsky’ego: „Przeciwieństwa klasowe w r. 1789”, istniejący i w polskim przekładzie. Podręczniki „Historji powszechnej” mieszczą poza tym rozdziały poświęcone dziejom Rewolucji, najczęściej nie znajdujące się na poziomie nauki spółczesnej. Miejmy nadzieje, że przygotowywany obecnie do druku przekład znakomitej politycznej historji Wielkiej Rewolucji Aulard’a wypełni oddawna istniejącą lukę. Gdyby do tych politycznych dziejów udało się dorzucić jeszcze jakiś poważny wykład dziejów społecznych tej wielkiej w skutkach swoich epoki, mielibyśmy całość, która potrzebie, dziś często i w najszerszych masach odczuwanej, uczyniłaby zadość. Niestety nie posiadamy nawet starej książki Wawrzyńca Steina (Geschichte der socialen Bewegung in Frankreich, 1850), w której wyłożona została historja Rewolucji francuskiej ze stanowiska walki klasowej i w związku z ruchem społecznym XIX wieku. Nie posiadamy również książki podobnej do Richtera: „Staats — und Gesellschaftsrecht der französischen Revolution”. Ogólny zarys rozwoju instytucji prawnych na tle socjologicznym staram się