Strona:Stanisław Witkiewicz-Matejko.djvu/243

Ta strona została przepisana.

dnień wytworzyło różnice celów wewnętrznych twórczości i różnice w jej skutkach — w dziełach sztuki.
Błędne pojęcia o sztuce, które się wyraziły w samej nazwie teoryi sztuki: Nauka o pięknie, błędne pojęcia, które to piękno uważały za jedyną istotną treść sztuki, zamykając — zakres jej czynu w bardzo ciasnych granicach, wpływały na głębokie nieporozumienia w tej sferze umysłowego życia. Dziś wiemy, na podstawie tego, co mówią fakty historyczne, to jest dzieła sztuki, że zakres jej jest daleko szerszy, że obejmuje on całkowity świat, do którego ma dostęp ludzka wiadomość. Wobec tego wszelkie zacieśnienia teoretyczne pewnych kierunków, jak i zacieśnienia indywidualne twórców, którzy z zakresu, w jakim sami tworzą, wyprowadzają granice i prawa twórczości, nie powinny być wprowadzane do teoryi sztuki. Zdobywszy raz tę prawdę, że sztuka jest niczem innem, tylko wyrazem ludzkiej duszy, należy ją badać w związku z tą ostatnią i na tej drodze, jedynej, na której można dojść do jakichś słusznych pojęć, szukać poznania praw twórczości.
Świat sztuki jest zakreślony promieniem ludzkiej duszy. Gdziekolwiek sięga nasza myśl lub czucie, wszędzie tam jest materyał twórczy dla sztuki. W sztuce odbija się rzeczywistość, ale rzeczywistość w znaczeniu łączności