Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 1.djvu/211

Ta strona została przepisana.

Jakoż Herbest wbrew przedstawieniom kard. Hozyusza wstąpił 1571. do nowicyatu w Rzymie, stał się niebawem jednym z najdzielniejszych szermierzy katolicyzmu i przez lat 22. apostołem Rusi, Pokucia, Podola i Wołynia[1].
Wileńskie kolegium liczyło w pierwotnym swym składzie 26. osób:[2] między nimi czterech profesorów, 9 młodych Jezuitów słuchaczów teologii, jeden filozofii, 5 nowicyuszów i 6 braci; kazania polskie mówili Warszewicki i Konarczyk. Na ich utrzymanie legował biskup 1569 r. 2.000 kop groszy litew.[3] (46.000 złp.) na dobrach Szyrwintach, zamienionych potem na Trokiele, oraz wsie Miedniki albo Kamienny Loch, Bieniace, Noskowicze, Pikciuny i Rykonty z jeziorem o trzy mile od Wilna, z budynkami, lasami, łąkami i gruntami.[4] Jenerał Borgiasz w dwóch listach 1569 r. dziękował biskupowi za tę fundacyę, a król Zygmunt August zatwierdził ją przywilejem z zawieszoną pieczęcią.[5]



  1. Wielewicki. Hist. diarius domus professae ad s. Barbaram Cracoviae I. 146. Rostowski 12. Ossoliński Wiadom. hist. kryt. IV.
  2. O. Stanisław Warszewicki, rektor, kaznodz. przełożony nad fabryką.
    O. Michał Tolmajner, vice rektor, prof. hebraiki, prefekt sodalisów.
    O. Wojciech Teobolt (Tobolski), prof. logiki i matematyki, mistrz nowicyuszów.
    O. Jan Konarczyk (Conarius), kaznodzieja polski, słuchacz filozofii.
    O. Jan Vierus, słuchacz kursu teologii.
    Magister Maciej Hasler, prof. humaniorów.
    Maister Maurycy Haili, słuch, filozofii.
    Maister Teodozy Bochen, prof. 3 kl. gram słuch teol.
    Melchior Dyr, Piotr Lilia, Paweł Sarbirin, Marcin Paski, Piotr Fabrycy, Marcin Laterna, Polacy, Wilhelm Kamerer z Bawaryi — słuchacze kursu teologii.
  3. Według Czackiego kopa litewska wynosiła 1564—73 koło 23 złp.
  4. Archiv. Prov. Pol. Lith. Fundationes II.
  5. Rostowski, 402. Obszerniej o fundacyi i dziejach kolegium wileńskiego w tomie IV.