Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 1.djvu/309

 W ciągu narad z komisarzami carskimi, widząc ich upór i twardość, wręczył legat drugi energiczniejszy memoriał carowi. Jak w tamtym. tak i w tym podnieść przedewszystkiem usiłuje powagę Stolicy św. i jej troskliwość o pożytki i dobro rzetelne cara. Wyłuszcza więc jasno żądania króla Stefana, jego prawa do Inflant, którym. nawiasowo wspomogę, poświęcił Possevino osobne studium, wysławia jego ludzkość dla wszystkich, zwłaszcza dla jeńców wojennych, z których dwóch znaczniejszych, wziętych pod Wielkiemi Łukami, wolnych przyprowadził carowi, jego męstwo i talent wojskowy. Wyliczał jego siły wojenne, gromadzące się pod Psków, a nadciągają coraz to nowe wojska zaciężne, którym woja nie nowina. Od tej wojny król nie odstąpi, dopokąd cara nie zmoże. Na wstawienie się jednak papieża gotów poprzestać na Inflantach, bo tych odzyskanie zaprzysiągł, a przysięgi nie złamie. Car z swej strony odgraża się, że przez 50 lat posłów do króla nie wyprawi; niech tak nie grozi, owszem niech i on ustąpi coś z swych żądań, a stanie pokój. Wtenczas za pośrednictwem papieża, a zgodą Batorego, uregulują się sprawy szwedzkie, otworzy się naturalna droga przez Litwę dla handlu Moskwy z Wenecyą, skojarzy się liga przeciw Turkom, powstanie na Wschodzie wielkie państwo chrześcijańskie z królem koronowanym przez papieża. Liga ta będzie pomostem do zjednoczenia religijnego Moskwy z Kościołem zachodnim.

 Tu zapuścił się legat w dowody teologiczno-historyczne, wykazując, jak ta religijna unia Wschodu z Zachodem istniała wieki całe, jak zerwana, znów spojoną została na soborze florenckim. Wiara jest ta sama, obrządki różne, ale ta różnica nie przeszkadza jedności wiary pod supremacyą papieża, jedynego zastępcy Chrystusa na ziemi. Car prosił Grzegorza XIII o pośrednictwo, Batory je przyjął, do pokoju się skłania, niechże więc car nie odtrąca tej pomyślnej chwili, ale przyjmie otwartemi rękami, skoro wyzywa go tak po ojcowsku Grzegorz XIII^[1].

ryał ten wręczony był w pierwszych dniach pobytu legata w Starycy, a więc 24 — 25 lipca.

1. Theiner. Annales III. 353.
    Pierling, II. 89 — 90