lecił, bo domu tego dla gości weselnych potrzebował, wrzekomą obrazę swą bono publico osłaniając, dalejże burzyć szlachtę, „spisywać wojsko“, tworzyć po cichu konfederacyę, do której przystąpili tacy ludzie, jak: zawadyaka, jurgieltnik niedawno cesarski, heretyk Stanisław Dyabeł Stadnicki, awanturnik wygnany z domu kanclerza Szczęsny Herburt, zięć Zebrzydowskiego karyerowicz Smogulecki, oczajdusza ukrainny heretyk Łaszcz Piotr, 30 razy banita, który na urągowisko prawu „banicyami ferezyę sobie podbić kazał“, heretyccy krzykacze sejmowi Kazimirski i Pękosławski, herszt aryanów Gorajski, sporo innych różnowierców, jak Sieniawski, Marcin Broniewski, Jędrzej Męciński, wojewoda rawski Zygmunt Grudziński, kasztelan parnawski Piotr Stabrowski, Stanisław Cikowski, Kasper Dębiński, Baltazar Porębski. Hieronim Rozdrażewski, Stanisław Morski, Zygmunt Niszycki, zwerbowani przez „głowę Kalwinów litewskich“, Janusza Radziwiłła, który, goniąc za popularnością, a krzyw królowi, przystał także do konfederacyi[1].
Na sejmiku proszowickim wytoczył Zebrzydowski pierwszy raz przeciw królowi swe skargi. „Umarł Zamojski — wołał pompatycznie — obrońca swobód naszych, lecz nie umiera stan rycerski, on sam prerogatyw swoich powinien być stróżem“, niechże więc. „nie licząc już na sejmy“ zbierze się gdzieś blizko Warszawy, pod bokiem sejmu (zwołanego na 6 marca 1606 r.) i radząc o sobie, niech ustanowi, co ma być uchwalone na sejmie. Jeżeli sejm uchwały zjazdu rycerstwa odrzuci, wtenczas nowy zjazd rycerstwa obmyśli stanowcze środki zabezpieczenia rzpltej. W to graj „cnej braci“ szlachcie, dyktować królowi i sejmowi, a więc rzpltej całej, prawa; więc sejmik uchwalił „zjazd powszechny rycerstwa“ do Stężycy na dzień 9 kwietnia, a posłom swym na sejm marcowy spisał 41 postulatów (niektóre niedorzeczne, jak np. ażeby król podatków nie rozpisywał, ale z własnej szkatuły bronił rzpltej), ale wszystkie dosyć umiarkowane[2]. Uchwały proszowickie przyjął
- ↑ Wielewicki (II, 117) wyraźnie powiada, że w zimie 1606 r. Zebrzydowski zawiązał po cichu (primo tacita et sequenti mense aperta) konfederacyę. — Łubieński, De motu civili, lib. I.
- ↑ Mskr. Bibl. Ossol. nr. 113, karta 416—431: Articuli Conventus particularis Prossoviensis a. 1606. — Łubieński str. 47
