dopomni się od nich krwi niewinnie przelanej i cierpień ludu swojego. Mowa ta poruszyła wszystkich, że natychmiast króla szwedzkiego żegnać poczęli“[1]. Dalin dodaje, że szwedzcy senatorowie, krom Glas Fleminga, który popierał projekt królów, widząc bezskuteczność swych memoriałów, „namówili rotmistrzów szwedzkich, iż ci chorągwie swych pułków przed drzwiami sypialni królewskiej złożyli i poprzysięgli, że nigdy już szabli przeciw wrogom ojczyzny nie dobędą, jeżeli Zygmunt do Szwecyi powróci, bo by to niechybnie nową wojnę za sobą pociągnęło“. Ze Sztokholmu też nadeszły listy od namiestnika królewskiego, Hogenskielda Bielke, „że książę Karol jakieś niedobre knuje zamiary“. Wszystko to razem wpłynęło na wrażliwego króla Jana, że otrzymawszy od senatorów polskich pisemne zapewnienie[2], iż Zygmuntowi zawsze wolno będzie przybyć do Szwecyi, ile razy tego interesa państwa wymagać będą, pozwolił wreszcie na powrót syna do Polski[3].
Dnia 18 paźdz. pożegnał król Jan przez kanclerza swego panów polskich, prosząc o przebaczenie „swemu ojcowskiemu przywiązaniu, że tak długo ociągał się z przyzwoleniem na odjazd syna“. Na to podkanclerzy Baranowski: „Prosimy, żeby syn WKM. co rychlej wyjechał, bo godzina ta stracona tyle waży, co rok“. W trzy dni potem, 21 paźdz, król Zygmunt z dworem odjechał do Rygi, 17 listop. stanął w Królewcu, a 5 grud. w Warszawie. „Król Jan z żalu po odjeździe syna był napół martwy. W onem pisemnem upewnieniu senatorów polskich nie znajdował pociechy. Całą winę zwalał na szwedzkich senatorów i postanowił pomścić się za to. Już to ostatni raz na tym świecie widział się z swym synem“[4].
- ↑ II, 288.
- ↑ Theiner. Monum. Reg. Pol. III, 118 przytacza dosłowny tekst tego szczególnego rewersu, wystawionego 5 paźdz. 1589. Podpisali go podkanclerzy Baranowski i 10 senatorów i panów. Rewers kończy się temi słowy: „A jeżeliby kiedy albo sprawy Szwecyi albo król szwedzki domagał się wyjazdu króla JM. z Polski, a król JM. odniosł się z tem do stanów Polski i WX. Litwy, to wiernych i usilnych dołożymy starań, aby to królowi JM. za wolą i zgodą stanów dozwolone było“.
- ↑ Messenius VII, 97.
- ↑ Dalin IV, 164, 165.
