ordinum) świetnego królestwa polskiego i W. X. Litewskiego nastąpi“. Widoczna więc rzecz była, że Zygmunt nie myślał o żadnej konspiracyi przeciw rzpltej, że jednak, jak rozum nakazywał, chciał pierwej rzecz przygotować po cichu i w tajemnicy, bo i natura rzeczy tego wymagała, i Zygmunt nie mógł wiedzieć, jak propozycya jego co do Ernesta przyjętą zostanie przez cesarza, i dopiero z gotowym planem wystąpić chciał przed stanami rzpltej. Spodziewał się zaś, i w tem się mylił, że przy pomocy licznej jeszcze w Polsce partyi austryackiej potrafi stany dla planu swego pozyskać[1]. Partya ta, podczas pobytu króla w Rewlu, przekonaną była, że Zygmunt nie powróci i rozgłosiła, że hetman Zamojski zbiera wojsko pod pozorem obrony przed Tatarami, aby siebie kazać obrać królem, zaklinała więc cesarza, aby coprędzej z liczną armią stanął na granicy szląskiej, a prymas aby rozpisał sejmiki i zwołał sejm elekcyjny[2].
Potwierdził to samo nuncyusz Hannnibal, donosząc 15-go paźdz. 1589 cesarzowi, że „Zygmunt III i ojciec jego, Jan, na pewno oświadczyli, iż postanowili powrót swój do Szwecyi“ i zapytując, co ma robić, „bo ten obrót spraw polskich może łatwo Polaków popchnąć do spiesznego wyboru nowego króla Donosząc to samo posłowi hiszpańskiemu, dodał, że dom austrya-
- ↑ Na czele tej partyi 1589 i 1590 stał referendarz koronny Stan. Sędziwój Czarnkowski. stary jurgieltnik cesarski Polecał go Rudolf II prymasowi Karnkowskiemu listem 19 kwiet. 1586.
Należeli do niej inni jurgieltnicy cesarscy, jak Mikołaj Kazimirski, Spytek Jordan, Piotr Dunin Spot, starosta piotrkowski z Zakliczyna, z senatorów zaś w Koronie: prymas Karnkowski, biskup płocki Wolski, bisk. kujawski Rozdrażewslu, marsz, w. k. Opaliński, wda płocki Paweł Uchański, wda mazowiecki Jan Krasiński i referendarz kor ks. Jan Rola Tarnowski. Na Litwie, kard. Radziwiłł, wda wil. Krzysztof Radziwiłł, kaszt, trocki Mik. Krzysztof Radziwiłł, wda trocki Jan Chlebowicz, wda nowogrodzki Jędrzej Sapieha, a nadewszystkich Stanisław Tarnowski, kaszt, sandomirski, który pisywał długie relacye po polsku do Stan. Pawłowskiego, bisk ołomun. kilkakrotnie posła ces. w Polsce. Oprócz tych cesarz opłacał stale dwóch tajnych ajentów, żydów: Izraela Mera i Mandla Bacha. (Archiw. tajne wied. Polonica 1589. 1590). - ↑ Tamże. Relacya Piotra Dunina Spota z d. 14 lut. 1590.
