Szlachcic mazowiecki z Grojca[1]. Skargowszczyzna przed kilkudziesięciu laty należała do pułkownika Płaczyńskiego, później 1845 dostała się na własność Icka Wildmanna i nosi dziś nazwę Jenerałówki. Rodziców utracił wcześnie, uczył się w Pułtusku, potem na akademii krakowskiej, gdzie, lat 19 mając, zdobył sobie bakalaureat. Poświęcił się nauczycielskiemu zawodowi; akademia wysłała go, 20-letniego młodzieńca, na rektora szkoły warszawskiej. Rektorował tam lat dwa, odznaczać się musiał jako dzielny mistrz i pedagog, skoro 1557 Jędrzej Tęczyński, wda lubelski, zawezwał go na ochmistrza dla syna swego Jana, którego na dwór Ferdynanda I wyprawiał. Trzy lata tam bawili; niepodobna, aby się nie zapoznali bliżej z Jezuitami, którzy i na dworze cesarza spowiednikami i na akademii wiedeńskiej profesorami byli. Gdy Jan Tęczyński do Włoch i Hiszpanii się udał, Skarga powrócił do Krakowa.
Tu go poznał arcybiskup lwowski, Paweł Tarło, i nakłonił do stanu duchownego. Odznaczał się snać nauką i wymową, skoro już 1563 arcybiskup święci go na subdyakona i powierza ambonę archikatedralną, a w rok potem święci na kapłana i nadaje mu kanonię lwowską, kapituła zaś obiera go swym kanclerzem. Wdzięczny za edukacyę syna, który (1572—91) był kasztelanem wojnickim, Jędrzej Tęczyński ofiaruje mu intratne probostwo w Rohatynie. Skarga je przyjął, ale pogodzić w swem sumieniu nie mogąc obowiązków proboszcza z kaznodziejstwem i kanonią we Lwowie, a dochodów bez pracy nie łakomy, zrzekł się go wkrótca. Niezadługo 1565 r. umiera arcyb. Tarło. Skarga naprzód w imieniu kapituły, potem z ambony w imieniu archidyecezyi wita nowego arcypasterza, Stanisława Słomowskiego. Imię Skargi staje się we Lwowie rozgłośne i drogie, bo nietylko potęga wymowy, ale żarliwość apostolska w odwie-
- ↑ Rodzina Powęskich a nie Pawęskich, herbu Prus, od wsi Powęski w powiecie warszawskim do r. 1593 miała być mieszczańską. Przegląd powszechny, tom 34, str. 187. Pochodzenie i rodzina ks. Skargi przez A. Czuczyńskiego.
Backer-Caravon-Sommervogel. Bibliotheque des écrivains de la Compagnie de Jésus 1898. p. 1227—1242.
