Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 2.djvu/299

Ta strona została przepisana.

Przyjęcie kalendarza gregoryańskiego, dlatego, że jego reforma wychodziła od papieża, napytykała na trudności wielkie u różnowierców i Rusi. Król Batory, względny dla Rusinów, domagał się twardo tego przyjęcia od dysydentów. Sprawa kalendarzowa stawała się kwestyą polityczno-religijną. Więc Grodzicki w dwóch kazaniach wyłożył potrzebę tej naprawy, której nie należy podszywać pod dogmata wiary, i wydał je kosztem Stanisława Młodeckiego p. t.: „O poprawie kalendarza kazania dwoje“. (Wilno 1587. w 4 str. 2, 41—3). Musiały być poczytne, bo w dwa lata potem potrzeba je było przedrukować.
Wiemy, że jak luteranizm w Wielkopolsce, tak kalwinizm rozwielmożnił się na Litwie i w Wilnie. Główne jego błędy obracały się około dogmatu Najśw. Sakramentu. Zwalczał je Grodzicki w cyklu kazań, które zapewne za namową kard. Radziwiłła, ogłosił drukiem „O jednej osobie w używaniu Sakramentu Ciała pańskiego w Kościele bożem zwyczajnej, kazań sześć“. (Wilno 1589 w 4, str. 10, 92) i dedykował je królowej Annie Jagiellonce. Ażeby zaś spopularyzować to, co w dogmatycznych jego kazaniach dla mniej uczonych do zrozumienia przytrudniejsze, napisał w formie dyalogu: „Ewangelik, albo rozmowy ewangelika z ministrem“ (Wilno 1590), które doczekały się wnet aż trzech nowych wydań (w Wilnie 1592 i 1602 i w Krakowie 1602 r. w 4-ce, str. 15).
Aby „Postylle Wujka“ wytrącić z rąk Kalwinów, napisał z polecenia starszyzny Grzegorz Koszarski z Żarnowca, żonaty ex-ksiądz i ex kanonik krakowski, „Skargą kalwińskim“ przez swoich nazwany: „Postylle albo wykład ewangelii“ i wydał w dwóch foliantowych tomach w Krakowie 1580—82; a po wyczerpaniu tej edycyi postarał się o drugą 1597 r. Postyllę Żarnowca zwalczał Skarga, zwalczali inni Jezuici, on zaś tem zniecierpliwiony, ogłosił w Wilnie i Krakowie 1591 Obronę Postylli Ewangelickiej w której Jezuitom nie szczędził wyzwisk i obelg. Nie puścił mu płazem tej „Obrony“ O. Grodzicki; ogłosił nie już rozprawkę, ale poważną książkę p. t. „Prawidło wiary herytyckiej, to jest okazanie, iż wodzowie kacerzy, nie Pismo św., ale własny rozum swój za regułę albo prawidło wiary sobie mają, a przytem: Pierwsza Centurya albo sto jawnych fałszerstw w wierze z Obrony Postylle kacerskiej, od falecznego proroka Grzegorza Żarnowca wydanej“. (Wilno 1592