Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 2.djvu/314

Ta strona została przepisana.

w kwiecie wieku. W 20 roku życia, 9 marca 1587 r., wstąpił do Jezuitów. Oni, widząc w nim bystrość talentu, wyprawili go na studya do Rzymu. Celował w naukach; rektor rzymskiego kolegium i sławny profesor, niegdyś w Alcali, a potem w Rzymie, autor „Institutiones morales“, O. Jan Azor, po publicznym, świetnie odbytym akcie z filozofii i teologii, kreował go mistrzem filozofii 1594 r. Wrócił do Polski, i w akademii wileńskiej wykładał filozofię lat 4, teologię scholastyczną lat 5, egzegezę Pisma św. lat 2. Powodzenie naukowe nie zawróciło mu głowy, owszem dopraszał się u jenerała Akwawiwy o misyę do Indyj, a w Wilnie chętnie niósł Sakramenta św. chorym ubogim, katechizował drobną dziatwę. Właśnie zebrała się do Wilna kongregacya prowincyonalna 16 lipca 1606 r., w której i on jako profes 4 ślubów zasiadał, gdy gwałtowna febra, czy zapalenie płuc o śmierć go przyprawiło. Wielewicki nazywa go krótko: „vir integer, nieskazitelnym mężem“.
Wydawał swe pisma pod pseudonimem ks. Marcina Michajłowicza Jagiełły, audytora teologii. Mamy po nim trzy polemiczne rozprawy[1].

O. Justus Rab (Rabe), ur. 1543, † 1612. Krakowianin, ze szląskiej, kupieckiej, luterskiej rodziny. Wyprawiono po naukę filologii i dyalektyki do Wittembergi, Lipska, Strasburga i Genewy. Jemu spodobało się zaglądnąć i do Paryża. Spotkał tam rodaka swego, Piotra Kostkę (później biskupa chełmińskiego), ten zapoznał go ze sławnym podówczas Jezuitą Maldonatem i zaprowadził na jego wykłady teologiczne, którym wielu heretyków chętnie się przysłuchiwało. Rab został Katolikiem żarliwym, udał się do Rzymu, wstąpił do Jezuitów. Ci kazali odprawić nowicyat, douczyć się przez półtora roku teologii, a potem posłali go do Francyi, uczyć retoryki w liońskiem kolegium.

Upomniał się o niego polski prowincyał. Wrócił O. Rab i kolejno w Brunsberdze, Wilnie, Poznaniu, Pułtusku, Lublinie, Koloszwarze, znakomitym był profesorem retoryki, teologii mo-

  1. Rostowski 210. Wielewicki I, 183, 186, II, 176. Brown 389, 390. Backer et Sommervogel VII, 1524.