O. Wawrzyniec Nicolai Norwegus, ur. 1538, † 1622 r. Typ Jezuity XVI wieku, którego przymioty streszczają się w tych słowach: os vulgare, genua camelina, tergum asininum, na wszelkie strapacye wytrzymały, w modlitwie ustawiczny, do pracy ciężkiej nawykły. Urodził się w Norwegii, wykształcił u Jezuitów w Lovanium i tam został księdzem, doktorem teologii. Niebawem 1563 r. sam został Jezuitą, a że był i uczony i dzielny i pobożny, więc go przełożeni na najtrudniejsze placówki wyprawiali do Austryi, Morawii, Czech, a r. 1576 do Szwecyi. Znamy szczegółowo jego tam prace i niebezpieczeństwa przebyte[1]. Ostatni z Jezuitów opuścił tę straconą czatę na to, ażeby pójść nawracać Danię.
Wyjednawszy sobie u króla Zygmunta listy polecające, udał się z kilku Jezuitami do Kopenhagi, otrzymał od króla Chrystyana IV pozwolenie na przyjacielską rozmowę o prawdziwości religii chrześcijańskiej z uczonymi akademii kopenhagskiej i treść jej ogłosił po łacinie na dwa zawody drukiem w Krakowie pod tytułem: „Badania nad reformacyą wiary chrześcijańskiej, zaprowadzoną przez ministrów ewanielickich, przedłożone przez studentów duńskich i szwedzkich profesorom akademii hafneńskiej“. Drugą gruntowniejszą, w 6 rozdziałach, książkę p. t.: „Wyznanie chrześcijańskie o drodze Pańskiej dedykował Chrystyanowi IV. Dowodzi w niej, że wiara, jaką Duńczykowie, Norwegowie i Szwedzi w X wieku przyjęli i przez 600 lat z górą wyznawali jest tą samą wiarą katolicką, jaką Rzym i „papiści“ teraz w XVI wieku wyznają. Historyk szwedzki Dalin dodaje, że „ta książka gęsto po Szwecyi rozrzuconą była“. Wnet jednak i on i jego towarzysze wywołani zostali z Danii, a młodzieży duńskiej zabroniono surowo uczęszczać na „podejrzane“ uniwersytety[2] O. Nicolai powrócił do Wilna. Tu przez lat kilka kazano mu wykładać teologię z katedry akademickiej. W ostatnich latach życia uprawiał już 80-letni starzec zapuszczoną herezyami niwę Inflant. Spodziewał się tam głowę swoją położyć, gdy we wrześniu 1621 r. Ryga, a z nią i kole-
