Strona:Stefan Żeromski - Wybór Nowel.djvu/42

 — Widziałem, kochanku.
 — Blisko? Jak? Tak samo jak tatuś?
 — Tak samo. Nawet-em z nim rozmawiał...
 — Jegomość pan?... A o czem? Kiedy?
 — W izbie chłopskiej, daleko, w Rosji... Mapa leżała na stole, w piecu ogień się palił, iskry strzelały. Daleko wrzała bitwa. Pogrom... Pokazywałem mu na mapie miejsca, tłumaczyłem rozmaite rzeczy. On się pytał...
 Machnicki nie dokończył zdania i poszedł dalej. Hub pobiegł za nim, wołając:
 — Ale pan mi o tym honorze nie powiedział.
 — O honorze... — mruknął Machnicki w zamyśleniu. — To trudne dla ciebie, mój bracie, to trudne. Za malutki jesteś, żebym ci miał takimi sprawami głowinę zaprzątać.
 — A kiedy ja rozumiem!
 — Cóż ja z tobą mam począć? Dawniej był naszym wodzem wielki wojownik, Napoleon, a później został naszym wodzem nie wojownik, lecz mistrz na placu musztry. Ten wielki książę nie chciał w nas szanować nieszczęścia i nienawidził naszej czci.
 — Czy to prawda, że ten wielki książę... ma nos mopsa, głos ropuchy, a rzęsy jeża?
 Twarz Machnickiego stała się szara, posępna i surowa. Oczy jego zaciągnęła ciemność. Mówił do dziecka:
 — Nie mów o tym nigdy głośno, do nikogo, nigdy! Naucz się milczeć! Nie powtórzysz tego słowa już nigdy?
 — Nie powtórzę.
 — Jeżeli mi przyrzekniesz, że już nigdy nie będziesz tego głośno mówił, powiem ci, co to znaczy honor.
 — Będę milczał.