Na początku wielkiej wojny artylerja niemiecka ostrzeliwała Dunkierkę z odległości 37 kilometrów. Nadzwyczajna donośność dział niemieckich wywołała wówczas prawdziwą sensację. Ale wprost już osłupienie ogarnęło cały świat, gdy pod koniec tej wojny, dokładnie 23 marca 1918 r., osławiona „gruba Berta“, dalekonośne działo marynarki niemieckiej, zaczęło ostrzeliwać Paryż z odległości 110 kilometrów.
Laikom zdawało się to wprost nieprawdopodobne, musieli jednak wkońcu uwierzyć, wobec niezbitych danych, rzeczoznawcy natomiast nie widzieli w tem żadnego cudu, wiedzieli bowiem, że donośność taką można osiągnąć przy dziale odpowiedniej mocy i długości, tudzież przy ładunku materjału wybuchowego, któryby nadawał pociskowi wielką szybkość początkową. Niemcy osiągnęli to w swej „Bercie“. Pocisk jej posiadał szybkość początkową 1,600 metrów na sekundę. Lecz przecież już w 1892 r. Alfred Noble zbudował działo 15-centymetrowe, wyrzucające poci-
Strona:Stefan Barszczewski - Czandu.djvu/251
Ta strona została uwierzytelniona.
ROZDZIAŁ XII.
ZWYCIĘSTWO.
