Strona:Stefan Buszczyński - Kraszewski więzień i Niemcy.djvu/26

Ta strona została uwierzytelniona.

o ziemi naszej, dowiaduje się w Krakowie, że to jest tylko „nędznie rymowana geografja“. Słyszy tysiące podobnych sądów; w głowie mu się miesza; nie wie co myśleć, w co wierzyć i komu wierzyć![1].




  1. O fałszowaniu dziejów rozmaite są zdania. Mówią że to nie znaczy fałszować dzieje, jeżeli autor przedstawia fakta. Weźmy przykład; niech czytelnik osądzi. Szujski uważany za jednego z największych historyków polskich i największego patrjotę, wydał za pozwoleniem moskiewskiej cenzury, Historji polskiej ksiąg dwanaście. Warszawa. 1880. Nie mówiąc o wielu innych poglądach, znajdujemy tam następujące sądy. Bohaterskie wyprawy Karola XII który bronił prawowitego króla polskiego przeciw uzurpatorowi narzuconemu przez Moskwę, autor nazywa „awanturami“ (str. 346). „August III poczynał od dowodów uległości dla Rosji, dwór utrzymywał subsydjami rosyjskiemi, naraziwszy go na pogardę, wystawił Polskę na ciągłe przemarsze wojsk rosyjskich, ale był uczciwym“ (str. 345 — 349). „Biskup krakowski Sołtyk mógł się poczuwać do winy stworzenia opłakanej sytuacji ówczesnej... W nocy z 13 na 14 paźdz. aresztował książe Repnin czterech oponentów i wywiózł ich pod eskortą wojskową na wygnanie w głąb Rosji, do Kaługi (str. 356).
    Ambasador rosyjski władał krajem (to jest Polską) samowładnie... Nastąpił wybuch naturalnego ale nieszczęśliwą chwilę obierającego oburzenia... w skutkach swoich sprowadzający najgorsze dla kraju następstwa: Konfederacja barska“. (str. 357). Więc zdaniem dziejopisa-patrjoty, można być uczciwym królem, i narażać kraj na najazdy a dwór na pogardę?! A historyk nasz nic nie wspomina jakich okrucieństw, zdzierstw dopuszczały się wojska rosyjskie za Augusta III podczas pozornego pokoju, z przyjaźni!.. Więc jeśli biskup Sołtyk poczuwał się do winy, Repnin miał prawo go uwięzić, wywieźć pod wojenną eskortą w głąb Rosji i to wtedy gdy król polski siedział na tronie?! O tem zdarzeniu autor wspomina jak o bardzo prostej i naturalnej rzeczy! Jakie pojęcie o prawie i bezprawiu będzie miała polska młodzież, dla której jak zapowiedziano we wstępie, „ta książka jest przeznaczoną“! (str. V). Więc gdy ambasador rosyjski rządził Polską samowładnie, miałże naród znosić to wszystko podle i nie wszczynać konfederacji barskiej?! — Straszną rzeź w Humaniu i na Ukrainie autor nazywa po prostu „srogim buntem hajdamackim!“ O tem