Ongi, przed tysiącem i więcej laty, plemiona słowiańskie zajmowały większą część Europy, od Adryatyku do morza Bałtyckiego, od Renu do Wołgi. Ale z przybyciem nowego ludu, zwanego Germanami, spokój ich został zakłócony. Był to lud zupełnie innego usposobienia: nie będąc zamiłowanym w pracy rolnej, zajmował się hodowlą zwierząt domowych, prowadził życie koczownicze i rabował sąsiadów. Słowianie cierpieli też od nich niemało, a rozrzuceni osadami na wielkiej przestrzeni ziemi, ciągnącej się od Dniepru aż do Renu, nie mogli dość skutecznie bronić się przed napaścią dzikich rabusiów. Nadto, gdy u Słowian gmina stanowiła wszystko, u Niemców zwierzchnik naczelny był nieograniczonym panem ludu, któremu przewodził. U Słowian wola wszystkich stawała się prawem, u Niemców woli jednego ule-
Strona:Stefan Gębarski - W szponach pruskiej Hakaty.pdf/11
Ta strona została przepisana.
SŁOWO WSTĘPNE.