tylko że nie sprzedaje, ale przeciwnie, gdzie może z rąk niemieckich wykupuje. Dla skutecznego zwalczania hakatyzmu powstały w całej Wielkopolsce tak zwane kółka rolnicze, założone z inicyatywy dzielnego obywatela i polaka ś. p. Maksymiljana Jackowskiego. Kółka te krzewiły między ludem naszym oświatę;—z założonych zaś kas oszczędności udzielano włościanom pożyczki, bądź na dokupno ziemi, bądź na ulepszenie gospodarstwa rolnego. Kółka te nie tylko zbogaciły ekonomicznie włościanina, ale utrwaliły w miłości do rodzinnej ziemi i podniosły w nim ducha narodowego. Wściekali się niemcy, widząc, że wywłaszczenie chłopów naszych to praca marna, postanowili więc powetować porażkę przez osłabienie żywiołu polskiego w miastach. Myśl tę w czyn wprowadzono, wydając rozporządzenia, aby wszyscy polacy z Królestwa i Galicyi w przeciągu miesiąca opuścili państwo niemieckie.
Jak grom z pogodnego nieba spadła ta klęska.
Tysiące rodzin skazanych zostało bez żadnej winy na wygnanie, a wśród nich większość osób, które się urodziły i wychowały w Poznańskiem, a tylko rodzice ich pochodzili z Galicyi.
Rozkaz ten dziki był z taką bezwzględnością wykonywany, a że nie uwzględniano nawet
Strona:Stefan Gębarski - W szponach pruskiej Hakaty.pdf/133
Ta strona została przepisana.