rzystne, ze względów gospodarczych. Wznosił się jak inne zamki nad Dunajcem, ściągającym karawany kupieckie na północ i Koszyczanie nieraz wchodzili w stosunki z jego panami. Pewne zyski płynęły stąd stale do domu Melsztyńskich, a zdarzały się wypadki także mniej legalnych postąpień[1]. Posiadamy listy z r. 1453 pisane we wzajemnej korespondencji Koszyczan i Jana na Melsztynie, w których ci kupcy zabiegają usilnie, aby wydobyć towary zabrane im »minus iuste in castrum vestrae dominationis« przez jednego ze sług dworskich. Prawdopodobnie w latach tych nastąpiło też większe rozbudowanie zamku[2]. Wówczas stary zamek wysunięty nad rzekę, został zamieniony na bastjon a w dalszej części pobudowano mieszkanie. Zamek był w porównaniu z innemi obszerny i dostatni. Ruiny wskazują, że był dobrze ufortyfikowany i dawał ochronę nawet przy zastosowaniu prochu palnego, będąc godną rezydencją możnowładczego rodu.
Prócz wymienionych zamków, tradycja łączy nieraz nazwy gródków, grodzisk lub zamczysk z pewnemi wzgórzami, leśnemi uroczyskami — nie mającemi zresztą żadnych innych danych dla usprawiedliwienia swej nazwy. Tak np. znajdują się wzgórza »Grodzisko« w Czchowie[3] i w Gródku koło Rożnowa, z miejscowością Czarny Potok związane są podania o jakimś gródku, który znajdował się na szczycie wysokiej góry tej nazwy w lesie[4], ale innych śladów ani wiadomości dokumentowych nie posiadamy[5]. Podobnie tylko w fantazji ludu utwierdziło się przekonanie, o jakimś »zamczysku« w Białej Wodzie[3]. Możliwie, że są to echa dawnych czasów, kiedy każda siedziba szlachecka, musiała być pod pewnym względem »gródkiem«, czy to jako dworek czy dworzysko więcej lub mniej warowne i ufortyfikowane. Z daleka widać było te wieżyczki, nad ostrokołem i bramami umieszczone i przypominające wyglądem zameczki. Sądzę, że zwłaszcza dworek sołtysi w Sromowcach był właśnie dworem tego typu i stąd
- ↑ Archiw. Kom. hist. 9 z arch. koszyc. nr. 260/2, 260/1, 833/1, 260/4, nr. …, nr. … itd.
- ↑ Słow, geograf. s. v.
- ↑ 3,0 3,1 Żurowski J.: Skarby okresu halsztad. itd. str. 95.
- ↑ Słow, geograf. s. v.
- ↑ W 1325 r., Kd. Młp. II., siedzi w Czarnym Potoku sołtys (prawd. klasztorny), Petermanus. Za czasów Długosza wieś należała już do rycerskich Toporczyków. Semkowicz Wł.: Zyndram z Maszkowic Prz. hist. 1910. str. 72.
