tylko od północy. Osadnictwo sięgało już w tym okresie aż po Jarmutę (Szlachtowa) i rozłożone było wzdłuż biegu Dunajca po obu jego brzegach. Był to szlak osadniczy ludności, postępującej od rzeki Nidy i grodu Wiślicy. Żurowski zestawiając materjał wykopaliskowy z doliny Dunajca widzi w nim jednak luki, brak ciągłości okresów przedhistorycznych[1] i twierdzi na tej podstawie, że osadnictwo przeddziejowe rwało się co pewien czas. Następowały wówczas opustoszenia doliny z ludności i dopiero po jakimś okresie zaczynał się proces osadniczy na nowo. Dlatego osadnictwo historyczne nie posiada ścisłej łączności z tamtemi okresami poza ostatnim już t. j. grodziskowym. Linja historycznych grodów nad Dunajcem, nie zawsze pokrywa się jednak z dawnemi stanowiskami grodziskowemi, które poszły w zaniedbanie i dziś tylko z trudnością można je jeszcze wyśledzić. Grody i zameczki średniowieczne stworzyły nową linję fortyfikacyjną dla obrony granic od południa.
Okolice, które przepływa Dunajec z Popradem od południa na północ, mają formy wyrzeźbione raczej łagodnie, w materjale miękkich łupków, iłów, margli i piaskowców czyli t. zw. fliszu, w których skały krystaliczne, wapienne lub wybuchowe »nie odgrywają roli«[2]. »Brak szczególnie twardego materjału powoduje, że krajobraz zdaje się prawie jednostajny«, przy niewielkiej zwłaszcza różnicy wzniesień, wynoszącej między górnym a dolnym poziomem denudacyjnym zaledwie 2—600 m[3]. Wąski pas skalicowy zamknięty od północy dolinami rzeki Krośnicy i Ruskiej, przepływa Dunajec od Czorsztyna do Krościenka. Pod Czorsztynem przełom Dunajca nie jest jeszcze wąski, poniżej nawet aż do Czerwonego Klasztoru, rzeka rozszerza znacznie dolinę, »leżącą dokładnie na granicy wapieni pienińskich i piaskowców poziomu Magóry spiskiej«[4]. Lecz od Lechnicy zaczyna się już
