Rozwój życia umysłowego, to jest: poznanie wielkiej prawdy bożej objawionej w stworzeniu świata naszego: oto ostateczny cel życia ludzkości.
Początkiem tego pasma żywota i wiedzy był człowiek-niemowlę z zarodem sił cielesnych i duchowych; — wątkiem jest powolny rozwój zdolności wrodzonych, powolne przeświadczanie się i zdobywanie prawdy. Wsteczności nie ma w tym pochodzie stworzenia. Ludzkość jest borem rosnącym ciągle a ciągle, gdyż własne pruchno służy za pokarm świeżej latorośli.
Jak bory ziemskie tak i ludność ziemską stanowią rozmaite szczepy, odmienne co do przyrody, podobne co do życia.
Sławiańszczyzna: to potężna knieja w tym borze ludów europejskich, a plemię polskie wybujało w szczep stanowiący ozdobę tej kniei.
Piastowie wybrani od Boga aby przewodzić narodowi w rozwoju żywota. Umysły spotężyli chrześciaństwem, siły narodowe: skupieniem i łączeniem całego plemienia polskiego. Potrzeba było ku temu: jasnej myśli, czystego uczucia i silnej woli, aby poznać potrzebę rozwoju umysłowego narodu, aby go nie tłumić chętkami samolubstwa okrutnego zwykle, aby przełamać własną złość i złą wolę ciemnoty. Posiadał te cnoty: Bolesław Chrobry. Uczcił chrześciaństwo jako największą prawdę Boga; szedł w pomoc narodowemu życiu Sławiańszczyzny uciśnionej, a nieszczędząc osoby swej, zgromadził całe polskie plemię tworząc zeń Sławiańszczyzny serce bijące: do Boga miłości, do swobody i szczęścia ludów.
