Strona:Szczęsny Morawski - Sądecczyzna.djvu/79

Ta strona została przepisana.

Uzyskawszy władzę nad krakowską ziemią, nietracąc chwili wykonywał Henryk dalej raz powzięte zamysły, do czego mu wielce posłużyła wdzięczność winna rodzinie Gryfów.
Bolesław za zezwoleniem matki swej.. „wynagradzając: wierność, stałość i pilną usłużność: panu Klemensowi kasztelanowi bytomskiemu i żonie jego Racławie“ — nadał wieś Sichę. Działo się w Wysokim brzegu (na granicy szląskiej) 22go grudnia 1234. Wobec: Henryka księcia krakowskiego i szląskiego i syna jego; — Pakosława Lewarta wojewody sandomierskiego; Bogusława kasztelana wrocławskiego; Adama Leonardowicza z Strzeszyc (Stresec); ojca tegoż podstolego; Wierzbięty i innych. Szczególnie zaś Fulka arcybiskupa gnieźnieńskiego naumyślnie k’temu wezwanego.
Z tych podpisów widać: że prócz Gryfów Klemensa i syna jego Wierzbięty, przy Bolesławie był: Pakosław Lewart wojewoda sandomierski i Adam Lewart z Strzeszyc podstoli czyli z niemiecka: Fürleger, którego syn Ostaf przezwan Firlejem. Wnuki więc hrabi nadreńskiego sprowadzeni przez Kazimierza Sprawiedliwego, szli ręka w rękę z Gryfami i Henrykiem Brodatym. I trudno aby było inaczej.
Henryk z swej strony wywdzięczając się Gryfom: Teodora czyli Cedrona (Chadrona) mianował wojewodą krakowskim, po zmarłym jak się zdaje: Marku. Prócz tej godności nadał mu też: dziedziczną własność Podhala, mianowicie dzisiejszej Nowotarszczyzny.
nowotarszczyzna — cedro gryf — W XIII jeszcze wieku nowotarska dolina w znacznej części była pod wodą. Dunajec: Pieńskim kamieniem zatamowany, tworzył jezioro tatrzańskie, którego wody wezbrane zalewały całą jej równię. Rzeka Ostrówka nazwana niezawodnie od ostrowiów mnogich. Rogoźnik tez, potok może od: rogoziny. Brzegi jeziora porosłe borami odwiecznemi były siedzibą dzikiego zwierza a tylko po nad rzeki mieszkało niemniej zdziczałe ludzkie plemię pasając kozy, łowiąc i napadając żyzniejszą okolicę polską, węgierską i morawską. Pogaństwo niezawodnie zachowywało tam swe obrzędy — obok chrześciańskich.
Że tak było dowód nietrudny:
Milowe przestrzenie torfiastych „moorów“ moczarnych (lud zwie je: borami) po dziś dzień wskazują łożysko jeziora.