Strona:Teodor Jeske-Choiński - Poznaj Żyda!.djvu/183

Józef Maro i Ananel di Foligno. Skutkiem tych denuncyacyi był rozkaz papieża Juliusza III spalenia wszystkich ksiąg talmudycznych.
 Podburzał chrześcijan przeciw Żydom wychrzta niemiecki, pastor Krystyan Gerson (1680 r.).
 Żydem wychrzconym miał być także Jan Andrzej Eisenmenger (1654 — 1704), profesor języków wschodnich w Heidelbergu, doskonały znawca literatury wschodniej. Jego głośnego dzieła „Entdecktes Judentum“ bali się Żydzi do tego stopnia, iż nie szczędzili pieniędzy, aby wyrobić w Wiedniu edykt cesarski, powstrzymujący jego wydanie. Podjął się tej misyi wiedeński Żyd Oppenheim, znany w owym czasie bogacz i wywiązał się z niej ku radości swoich współwyznawców, trząsnąwszy dobrze trzosem. Dwa tysiące gotowych już egzemplarzów obłożyła prokuratorya frankfurcka aresztem. Struty tym edyktem, który go materyalnie zrujnował (ówczesny druk był bardzo drogi) umarł Eisenmenger. Dopiero po jego śmierci pozwolił król pruski, Fryderyk I, sporządzić w Królewcu drugie wydanie skonfiskowanego dzieła (1711 r.).
 Wszyscy ci wychrzceni antysemici byli dla Żydów niebezpieczniejsi od urodzonych chrześcijan, znając bowiem dokładnie historyę i literaturę narodu, z którego wyszli, jego zwyczaje i obyczaje, jego pojęcia i dążenia, mieli zaczepną broń gotową.
 Bardzo czynnym i ruchliwym antysemitą był franciszkanin, Jan de Capistrano, legat papieża Mi-