Z tego samego źródła tryskał. Lichwa, bezwzględny wyzysk, paserstwo, megalomania („wynoszą się ponad innych“) były jego twórcami. Jak w reszcie Europy, podkreślano i u nas głównie ekonomiczną szkodliwość Żydów, broniono za pomocą ustaw dóbr materyalnych ludności rdzennej, przeciw chciwości przybyszów. I jak wszędzie, tak skręcali także u nas sami Żydzi drapieżnością swoją i niemądrą taktyką bicz na siebie.
Różnił się jednak nasz antysemtiyzm od ogólnoeuropejskiego w wykonaniu. W rozruchach antysemickich w Hiszpanii, Francyi, Anglii, Włoszech, Niemczech brali czynny udział: cesarze, królowie, książęta, możni, panowie duchowni i świeccy, kondotierowie, magistraty miast. U nas, przeciwnie, zasłanieli monarchowie i możnowładcy dużą ręką swoją Żydów przeciw gniewowi ludu, od Bolesława Pobożnego począwszy, aż do Stanisława Augusta. W Europie środkowej i zachodniej załatwiano się z niewygodnymi przybyszami radykalnie: wypędzano ich raz na zawsze, skonfiskowawszy ich mienie. U nas zdobył się tylko jedyny król Olbracht na tego rodzaju oczyszczenie swoich ziem dziedzicznych z niepożądanego żywiołu i to bez skutku, już bowiem po latach ośmiu pozwolił Aleksander wrócić banitom na Litwę.
Za miękką, za dobrotliwą, za mało wytrwałą jest rasa polska, niezdolną do bezlitosnych gwałtów i roboty celowej, systematycznej. Wywąchali to Żydzi swoim sprytem bardzo prędko, zmiarkowali bezsil-
Strona:Teodor Jeske-Choiński - Poznaj Żyda!.djvu/200
Ta strona została uwierzytelniona.