dodatków. Tą zmudną pracą zajął się rabi Achai ben Huna (około r. 499 po Chr.). Te komentarze do Miszny nazwano „Gemarą“ („zakończeniem“, zamknięciem“).
Na tem kończy się praca nad Talmudem.
Miszna jest tradycyą narodu żydowskiego, wywodzącą swój początek od Mojżesza, rozszerzoną i pogłębioną przez tanaimów, Gemara zaś stanowi dopełnienie Miszny. Razem stanowią te dwie części — Talmud, czyli „Naukę.“
Ostateczna redakcya Talmudu usunęła potrzebę amoraimów; miejsce ich zajęli „sabureowie“ — przepisywacze poszczęgólnych części „Nauki.“
Cały Talmud mieści się w 12 grubych tomach, a dzieli się na sześć głównych części 1) o siewach, 2) o świętach, 3) o kobietach, 4) o szkodach, 5) o ofiarach, 6) o oczyszczeniach. Główne części rozpadają się na 70 rozdziałów (właściwie 63, później jednak, już po zamknięciu Talmudu, przyczepiono jeszcze 7 dodatkowych), zwanych traktatami, z których każdy ma osobną nazwę. Traktaty zawierają 525 podrozdziałów, rozpadających się na 417 dogmatów i praw. Pierwsza główna część składa się z 11 traktatów, druga z 12, trzecia z 7, czwarta z 10, piąta z 11, szósta z 12.
Talmud ułożono w ten sposób, że postanowiono bezpośrednio po pewnej części Miszny jej dopełnienie, czyli odpowiednią Gemarę.
Ponieważ duże rozmiary całego Talmudu nie mogły być dostępne dla szerszych mas żydowskich,
Strona:Teodor Jeske-Choiński - Poznaj Żyda!.djvu/29
Ta strona została uwierzytelniona.