jak ma skarżyć wierzyciela, jak wynagrodzić poszkodowanych, jak się zachowywać w sprawach dzierżaw, jak przysięgać przed sądami, których tanaimowie ustanowili trzy: wielki synedryon, składający się z 71 sędziów, mały synedryon, w którego skład wchodzi 23 członków i zwykły sąd, liczący tylko 3 osoby.
Uczy także Talmud Żyda przepisów, odnoszących się do zabijania i spożywania ofiar, do kupna i wymiany ludzi i zwierząt, poświęconych służbie bożej, do świętokradztwa i różnych modlitw (część piąta).
Uczy w końcu Talmud Żyda, w jaki sposób zanieczyszczają się naczynia, ubrania, broń, domy, namioty i w jaki sposób trzeba je przywrócić do czystości.
Z powyższej treści nie trudno się domyśleć, jak wielką rolę odgrywał Talmud i odgrywa dotąd w życiu prawowiernego Żyda. Jest on nietylko wykładem czy powtórzeniem Tory, jak chcieli pierwsi tanaimowie, lecz księgą, obejmującą całe życie, jego stosunek do Boga i ludzi, do współwierców i innowierców, jest księgą wyznaniową, ustawodawczą, etyczną i obyczajową. A jest księgą tak potężną według mniemania jej twórców, że idzie ona za Żydem aż po za grób, bo i „w raju zagłębiają się w niej nieboszczycy i dysputują o jej traktatach z samym Jehową.“
Że tanaimowie i amoraimowie postawili Talmud ponad Torę, dowodem tego liczne świadectwa,
Strona:Teodor Jeske-Choiński - Poznaj Żyda!.djvu/31
Ta strona została uwierzytelniona.