Strona:Teodor Jeske-Choiński - Poznaj Żyda!.djvu/37

wnętrzna i brzeg i ucho są czyste. Gdy wewnętrzna strona uległa zanieczyszczeniu, to zanieczyszciła wszystko. O co spierają się? Szkoła Szamaja mniema: niewolno posługiwać się naczyniem, zanieczyszczonem na zewnątrz przez płyny z obawy obryzgania, lecz o to nie potrzeba się lękać, aby się płyn zanieczyścił przez puhar. Innym powodem jest ta okoliczność, że bezpośrednio po umyciu rąk musi nastąpić biesiada. Co znaczy ten drugi powód? Tak przemówiła szkoła Hillel’a do szkoły Szamaja: mimo twierdzenia waszego, na mocy którego nie wolno się posługiwać naczyniem, zanieczyszczonem na zewnątrz, z obawy obryzgania się, jest nasza nauka lepsza. Bo bezpośrednio po umyciu rąk musi nastąpić biesiada“ i t. d.
 W ten sposób mniej więcej zabawiali się zelanci i dyalektycy talmudyczni w szermierkę przesubteltelnej argumentacyi i dowodów, przysypując czczą gadaniną garść mądrych i uczciwych sentencyi.
 Jest to jednak rzecz Żydów. Jeźli grzebanie się w takich subtelnościach sprawia ich rabinom, ich uczonym przyjemność, niech sobie używają. Nas, innowierców, nie obchodzi ani wyznaniowa ani rytualna ani dyalektyczna część Talmudu, nas obchodzi tylko stosunek Talmudu do innowierców i skutki tego stosunku w życiu.
 Wartość i znaczenie każdej księgi stanowi jej treść, jej dusza.
 Duszą Talmudu jest dusza żydowska, jak ina-