Strona:Trybuna (1906) nr 3.djvu/54

Ta strona została skorygowana.

szczególne osoby i zjawiska. okresowi walk prawnopolitycznych w siódmem dziesięcioleciu wieku ubiegłego, poświęcona została część dzieła p. Feldmana, poprzedzająca charakterystykę obozu konserwatywnego — stańczyków i podolaków. Tu już charakterystyki oddzielne poparte są przytoczonymi in extenso dokumentami historycznymi w postaci wyjątków z mów sejmowych, rezolucyj, wniosków i. t. d.
Wytknąwszy drogę, jaką rządy krajowe przeszły w ręce konserwatywno-szlacheckie, p. Feldman przechodzi do szczegółowej charakterystyki obozu konserwatywnego. Przesuwa więc przed oczyma naszymi konserwatystów krakowskich z Aleksandrem Wielopolskim, Antonim Zygmuntem Helzlem i Pawłem Popielem na czele, który stworzyli „Czas“ — to główne ognisko publicystyczne myśli konserwatywnej. Widzimy, jak się stopniowo wytwarza obóz stańczykowski i jak się krystalizuje jego ideologia, jak się zlewa z krakowską partyą konserwatywną i zdobywa wpływ przemożny na życie polityczne kraju.
Polityka państwowa i krajowa, polityka zewnętrzna i wewnętrzna stańczyków jest poddana rozbiorowi krytycznemu. Śledzi ją p. Feldman od źródeł aż do rozlania się w szerokie morze, pokrywające cały niemal obszar kraju, które z czasem poczyna się kurczyć i wysychać, uwidoczniając liczne mielizny. Zapoznajemy się z neokonserwatystami, którzy pragną wynaleźć jakieś sposoby ratowania zamierającego olbrzyma. Końcowy ustęp dzieła poświęcony jest podolskiej odmianie konserwatystów galicyjskich.
Praca p. Feldmana pisana jest z wielką werwą i zacięciem publicysty-szermierza. Nie traktuje on rzeczy z oschłym objektywizmem erudyty, badającego spleśniałe dokumenty. Ma on do czynienia z materyałem życiowym, to też i oświetla go ze stanowiska interesów życia bieżącego, i interesów prawdziwej demokracyi i postępu społeczno-narodowego. Nie potrzebuję chyba dodawać, że książka p. Feldmana odznacza się lekkością i potoczystością stylu, cechami, dość rzadkiemi w pracach te o rodzaju u nas. Z niecierpliwością oczekujemy ukazania drugiego tomu „Stronnictw.”

L.W.


WARUNKI PRENUMERATY:
w Austry za granicą:
Rocznie kor. 14·— Mk. 14·— Fr. 18·—
Półrocznie   „7·—   „7·—   „9·—
Kwartalnie   „3·50   „3·50   „4·50
Nr pojedyńczy   „—·60   „—·60   „—·80
Cena numeru pojedyńczego w Królestwie Polskiem i w Rosyi 35 kop.

Składy główne: w Krakowie: Agencya dzienników Hopcasa i Salomonowej, Sławkowska 2, we Lwowie: u Sokołowskiego, pasaż Hausmana.


Redaktor i wydawca odpowiedzialny: T. BobrowskiZ Drukarni Narodowej w Krakowie.