Strona:Voltaire - Refleksye.djvu/107

 Czyny tej miary znalazły najwyższe uznanie u wszystkich władców chrześcijańskich.
 Co prawda, niektórzy filozofowie, krytykując edykty Ferdynanda Katolickiego, usiłowali dowieść, że religia chrześcijańska zakazuje prozelityzmu w postaci gwałtu, ognia i miecza i że hańbą jest myśleć inaczej...
 „Są to jednak argumenty liche“ — twierdzi Paramo — „i ja sądzę, że edykt króla Ferdynanda był tem jeszcze sprawiedliwszy, że pozostawiał Żydom swobodę wyboru pomiędzy chrztem św. a dobrowolnem opuszczeniem kraju. Co do sekwestracyi ich majątku, to — przecież zdobyli go lichwą na ludności chrześcijańskiej...
 Zresztą i wreszcie — popadli Żydzi przez śmierć Zbawiciela w niewolę wieczną, zaś własność niewolnika jest własnością pana“.
 ... Zaprowadzenie Inkwizycyi w Toledo otworzyło dla kościoła źródła bogactwa... Popłynęła krew, ale i złoto. W pierwszym dwuletnim okresie spalono 52 zapamiętałych (i zamożnych) heretyków, a 220 skazano in contumacia.
 Można więc sądzić o pożytkach św. Machiny, która w tak krótkim czasie tak pozytywne osiągnęła zdobycze.
 Niestety, od początku XV. wieku papież Bonifacy IX. daremne czynił zabiegi dokoła wprowadzenia Inkwizycyi w Portugalii.
 „Lecz niezbadane są ścieżki Boga Pana“ — mówi