Strona:Volumina legum T. 2.djvu/153

Seymik bydź ma. Na ktore Seymiki przez Posły swe, potrzeby przypadłe zwykłym obyczaiem oznaymiać mamy.
 8. Obiecuiem też słowem naszym Krolewskim, iż My y Potomkowie nasi, sygnetu żadnego używać nie mamy, ani pieczęci osobney w sprawach Rzeczypospolitey należących, tam intra quam extra Regnum, iedno Koronnych pieczęci, ktore przy Kanclerzach y Podkanclerzach są, tak Polskich, iako y Litewskich.
 9. Urzędy Koronne oboyga narodu w cale zachowane bydź maią, także y Dworskich urzędow umnieyszać y zatłumiać nie mamy, ale owszem ludziom statecznym, godnym, y zasłużonym, oboyga narodu, a nie obcym, gdybykolwiek wakowały, powinni będziem dawać.
 10. Aby wątpliwość żadna około gruntow szlacheckich nie była, wolne zawzdy ze wszemi pożytkami ktoreby się kolwiek na ich grunciech pokazowały; też y kruszcze wszelakie, y okna solne, zostawać maią: a My y Potomkowie nasi, przekazywać im nie mamy, czasy wiecznemi, wolnego używania.
 11. Także obiecuiemy iż wykładow nie przypuścimy, ani wywodow żadnych z prawa obcego, ani daniny z Przodkow naszych dobr prawem dziedzicznym nadanych, aby miały bydź za lenna poczytane, tylko na ktorychby stało mianowicie, że są nadane jure feudali.
 12. Starostowie pogranicznych y sądowych zamkow, y miast głownych, także y miasta głowne ktore Starostow nie maią, przysięgać Krolowi y Krolestwu maią, iż tempore Interregni, zamkow y miast, spuszczać nie maią ku szkodzie Rzeczypospolitey nikomu inszemu, iedno Krolowi wolnie za zezwoleniem wszech obranemu, y koronowanemu, pod utraceniem poczciwości, gardła, y maiętności.
 13. Korona Krolestwa Polskiego, ma być w skarbie Koronnym w Krakowie chowana, przez Pana Podskarbiego Koronnego, za pieczęciami y kluczami Senatorów tych, to iest: Kasztellana Krakowskiego, Woiewodę Krakowskiego, Poznańskiego, Wileńskiego, Sęndomirskiego, Kaliskiego y Trockiego; ktorzy iey otwarzać nie maią, iedno za zezwoleniem spolnym wszech Rad Koronnych, y Stanow. A wszakoż niebytność ktorego z nich, prze chorobę, abo inne legale impedimentum przekazać nie ma spolnego zezwolenia: owszem absens, za obwieszczeniem innych Senatorow, powinien tamże klucz swoy do innych kolegow przesłać. A ieśliby ktorego śmierć zaszła, tedy inni kolegowie praesentes moc maią zamek iego otworzyć, y pieczęć odeprzeć.
 14. Sprawiedliwość pospolitą sądową niektore kraie Korony Polskiey sobie zwoliły, zdeymuiąc ią z osoby naszey, czego My im dozwalamy, y hamować nie mamy, z tym dokładem, że innym ktorzyby chcieli także u siebie postanowić, wolno bydź ma zawzdy: a poprawa iey ma bydź wolna za spolnym ich dozwoleniem. Y ieśliby się im zdało zasię ią na osobę naszę Krolewską włożyć, tedy ią powinni będziem na się przyiąć, My y Potomkowie nasi. Także też Panowie, Rady wszystkie, y Stany Wiekiego Xięstwa Litewskiego, y Ziem, Wołyńskiey, Kijowskiey, Bracławskiey, ktore się prawem Litewskim sądzą, to tymże sposobem postanowili, iż do Seymu przyszłego na Koronacyą naszę złożonego, praw swych poprawić, y obyczay sprawiedliwości między sobą postanowić maią. A iako oni między sobą postanowią, y na co się większa część tych, ktorzy się prawem Litewskim sądzą, zgodzi, to My wszystko przy Koronacyi naszey poprzysiądz powinni będziemy, y na potem także praw swych y sądów poprawować im będzie wolno zawzdy.
 15. Osobliwie to waruiemy, iż podatkow, ani poborow żadnych na imionach naszych Krolewskich, y Rad Duchownych, także ceł nowych na miastach naszych w Polszcze y w Litwie, y we wszytkich Ziemiach do Korony należących, składać y postanawiać nie mamy, bez dozwolenia wszech Stanow na Seymie Walnym. Ani też monopolia rzeczy tych, które z Państw Koronnych, tak Polskich jako Litewskich pochodzą, ustawiać dopuścić nie mamy.
 16. A iż na małżeństwie naszym wiele R. P. należy, tedy obiecuiemy, y przyrzekamy za się y za Potomki nasze Krole Polskie, nigdy nic nie stanowić, ani przed się brać, około małżeństw naszych, mimo wiadomość y przyzwolenie Rad Koronnych oboyga narodu. A okrom takowych przyczyn ktore pismem y słowem Bożym są wyrażone, żadnych okazyi do niemieszkania powinnego w małżeństwie, abo do rozwodu, szukać sobie nie będziemy.
 17. Kondycye wszytkie przez Posły nasze imieniem naszym podane y umocnione, wypełnić wszytkie powinni będziemy, y słowem naszym przyrzekamy to wszytko, y coby iednokolwiek ieszcze wolności praw swych Stany Koronne oboyga narodu Nam przy Koronacyi podali, przyimuiemy, y przyiąć mamy, poprzysiądz, utwierdzić, y na potomne czasy mocno trzymać, wypełniać powinni iesteśmy, y obiecuiemy, pod wiarą y przysięgą naszą, słowem naszym przyrzekamy, utwierdzamy, na wieczne czasy. A ieślibyśmy (czego Boże uchoway) co przeciw prawom, wolnościom, artykułom, kondycyom wykroczyli, abo czego nie wypełnili: tedy obywatele Koronne oboyga narodu, od posłuszeństwa y wiary Nam powinney, wolne czyniemy.
 18. Stanowiono y pisano to wszystko przez Rady Koronne oboyga narodu, Rycerstwo y Stany wszech Państw do Korony należących, na Seymie pospolitym Electionis pod Warszawą przy wsi Kamionney, dnia dwudziestego maia, roku Bożego, tysiącnego, pięćsetnego siedmdziesiątego trzeciego.
 Quos quidem articulos seu leges, in omnibus earum punctis et conditionibus approbandas, roborandas, et confirmandas duximus, approbamusque, roboramus, et confirmamus per praesentes literas nostras: decernentes eas per-