X. L. w żadne inne nie wdawał się materye Status.
Trybunały tak duchownego iako y świeckiego Koła, Ziemski y Skarbowy przeciwko prawu y sprawiedliwości, zbroynie y gwałtownie, iako świadczą manifesta w roku tysiącznym siedmsetnym 60 trzecim, przez I. W. Xcia Karola Radziwiłła Woiewodę Wileńskiego, w Wilnie ufundowane, oraz wszelkie w nich ferowane dekreta, et omnes actus Wileńskiey y Mińskiey kadencyi kassuiemy, et pro nullis uznaiemy. Na to iednak zezwalaiąc, ażeby z dobrowolney między stronami, w tychże Trybunałach zaszłey rozprawy, dekreta oczywiste in principali, ex mutuis actoratibus ferowane, y przyznania, nie przez przyczynę ważności sądow, lecz przez racye przystępuiących ex mutuo assensu do rozprawy, y przyznań stron, tylko iako polubowne n valore zostawały.
A ktobykolwiek był ustawom tey Generalney Konfederacyi, co tylko do wewnętrznych potrzeb tey Prowincyi sprzeciwiaiącym się, pro hoste patriae ma być poczytanym.
Żeby zaś ten gwałtownie ufundowany Trybunału postępek nie podawał przyszłym czasom szkodliwego ex impunitate przykładu zalecamy Urodzonemu Instygatorowi Litewskiemu, żeby wspomnionego I. W. Xcia Woiewodę Wileńskiego do Generalney Konfederacyi W. X. Lit. de abusu officii, y o dalsze contra Statum występki ad responsionem et satisfactionem injuriatis, et ad calculum z akcyzy Słuckiey indebite od obywatelow W. X. Lit. wybieraney, indilate zapozwał.
A iako taż Konfederacya W. S. Lit: ma sobie założony cel utrzymania spokoyności y ubespieczenia obywatelow tey Prowincyi, tak gdy przeciwnie temu zbawiennemu przedsięwzięciu niektorzy Ich Mć, a zwłaszcza I. W. Xiążę Radziwiłł Woiewoda Wileński, nietylko za życia Krolewskiego, nieprzyzwoitą y nadpotrzebną urodzonemu w rowności rożnego żołnierstwa y ammunicyi woienney zebrawszy liczbę, używał iey in aggravationem praw, Seymikow, y naywyższey etiam Trybunału iuryzdykcyi, ale też w teraźnieyszym Bezkrolewiu, onę z dobr własnych y zastawnikow swoich, na dalsze oppressye praw, aequalitatis, y Sądow Kapturowych pomnożył y pomnaża, a przez to szkodę kraiowi przechodami tegoż żołnierstwa w rożnych mieyscach, perturbationem ustanowionym w czasie Inrerregni od Rzeczypospolitey rządom sprawuie, exinde zabiegaiąc szkodliwemu w kraiu zamieszaniu, y chcąc obmyślić dostateczne dobr y osob zkonfederowaney Prowincyi Lit: bespieczeństwo, daiemy pozwolenie y zupełną moc WW. Hetmanom W. X. Lit: żeby ściągnąwszy woysko, na wygodne w Prowincyi W. X. Lit: mieysce, takowe zaciągi nadwornych ludzi, iako swywolne kupy, zażyciem woyska Rzeczypospolitey pod władzą swoią zostaiącego, et etiam obcych sukkursow zabierali, gromili, y rozpędzali, garnizon Słucki, iako uzurpowaną od obywatelow W. X. Lit: akcyzą indebite dotąd utrzymywany, z wszelkiemi woiennemi ammunicyami pod kommendę swą odebrali, oraz dobrom y osobom Prowincyi Lit: Konfederacyą Generalną składaiącym, y do niey przystępuiącym obronę dawali, y do utrzymania powszechney w kraiu spokoyności, wszelkiemi sposobami dopomagali.
STANOW WIELKIEGO XIĘSTWA LITEWSKIEGO
KONFEDERACYA,
zaczęta w Wilnie roku 1764 dnia 16 miesiąca Kwietnia, y manifesta pomienioną Konfederacyą poprzedzaiące.
Przed Urzędem y aktami Grodzkiemi Woiewodztwa Wileńskiego comparendo personaliter IMć Pan Stanisław Mikutowicz Instygator Sądow Konfederackich Generalnych W. X. Lit: instrument Confoederationis Generalis W. X. L. ad acta ku zapisaniu podał tenore sequenti pisany:
My Stany duchowne y świeckie, Senatorowie, Dygnitarze, Urzędnicy Ziemscy, Grodzcy, rycerstwo Prowincyi Konfederacyą dla ratunkow oyczyzny do Wilna zgromadzeni. Wszem wobec y każdemu zosobna do wiadomości podaiemy, iż wycieńczeni cierpliwością y nadzieią, czekaliśmy w skromności y uciskach, ieżeli nie końca, przynaymniey ulżenia w gwałtownościach, prawa, wolność, y rowność naszą niszczących. Dalsi ieszcze od ostatniego niebespieczeństwa, a słodyczą spokoyności uspieni, unikaliśmy naymnieyszego iey przerwania, y z zadumieniem tylko zapatrywaliśmy się na wszczynaiący się w pośrzod oyczyzny przyszłych nieszczęśliwości zawziątek, ktory bezkarnością zmocniony, iuz nam dziś ostatnim grozi upadkiem. Wynoszący się nad rowność wolnego narodu, y powagę praw, liczbą nadwornych y garnizonowych (a co nayboleśnieysza chlebem Rzeczypospolitey żywionych) urodzonemu w rowności niezwyczayną, nadpotrzebną, y nieprzyzwoitą wsparty umysł, związał w społeczność nieiakowąś po Woiewodztwach y Powiatach niekarnych moc y potęgę, praw lekce ważących obywatelow, złością bardziey niż liczbą znakomitych, nieskromnością umysłow, rozwiozłością y sprosnością obyczaiow, sposobem nawet życia, ubiorow y broni, iakby do nieprzyiacielskiego boiu w pośrzod pokoiu przybranych, od innych powszechność składaiących wyłączaiących się, ktorzy targnęli się naprzod zuchwale na obwarowane tylą prawami Seymikow bespieczeństwo, groźbą, strachem, y swawolnym godnych wspołpatryotow traktowaniem wolny głos przytłumiaiąc. Milczeć częstokroć y przyduszać krzywdy swoie musieli bracia nasi, lub nie mowić, tylko tyle, ile im uzbroiona na to zuchwałość pozwalała. W innych mieyscach taż nad prawa goruiąca zuchwa-
