Strona:Volumina legum T. 7.djvu/077

vae vocis wszędzie, atque poena 2000 kop Lit. in Commissione ad instantiam thesauri Magni Duc. L. extendenda. Skargi o depaktacye kupcow, zwracania z traktow, y wzaiemnie do kupcow będące, y ktorekolwiek sprawy y krzywdy skarbowych interessow tyczące się, y z przyczyny commerciorum z iakiemikolwiek osobami, bądź duchownemi, bądź świeckiemi, czyli szlacheckiemi, czyli inszey kondycyi zachodzące, według porządku wpisow w regestra każdemu rekwiruiącemu wpisanych, za poprzedzaiącemi iednak pozwami, sub titulo Consilij Œconomici, to iest Kommissyi, sposobem następuiącym: my Kommissarze Rady Ekonomiczney Skarbu W. X. Lit. od Rzeczyposp. wyznaczeni: wydawać mianemi, a w własnym Grodzie, gdzie dobra pozwanego szlachcica, Starosty, lub duchownego leżą, kupca zaś in actis Civitatensibus, gdzie iego iest mieszkanie, na niedziel cztery zeznanemi, decydować, inkwizycye, kalkulacye, weryfikacye, pro necessitate et exigentia negotiorum, przez Urząd Grodzki lub Ziemski expediendas naznaczyć, przysiąg gdzie potrzeba słuchać, karę super delinquentibus, nemine excepto, wskazać, y satysfakcyą komu od kogo iakowa będzie należała, nieodwłocznie dla prędkiey sprawiedliwości handluiących nakazać, a in casu niestawania, za drugą kondemnatą, tak iakby za ostatnią, finalis executio et bonorum vel proventuum iure victi per Officium competens traditio, usque ad realem satisfactionem parti iure vincenti bydź ma, adhibito etiam adminiculo skarbu Litewskiego. Pro poenis zaś solis personalibus, spirituales personas ad iurisdictionem Spiritualem, a zakonnikow ad Superiores odsyłać maią. Forum szlachcie z Superintendentami w Kommissyi Ekonomiczney, a zaś Superintendentom z szlachtą w Trybunale Skarbowym. Także maią zapozwać ad instantiam Instigatoris W. X. Litewskiego, (ktory tym Sądom assistere powinien), wszystkich pretenduiących cełł wodnych y lądowych pro reproductione iurium, ktorzy zapozwani kiedy pokażą należyte prawa cła swoie ewinkuiące, ta Kommissya komuby one de iure należały, in bonificationem ich, gdzie go Krolewszczyzn y do Urzędow były nadane, takową kwotę ze skarbu płacić ostrzeże usque ad fata possessoris, aut abscessum iuris, iakową teraz non abusive bierze, praevia investigatione dowiedzioną. A za cła do dobr dziedzicznych należące dwudziestoletni prowent ze skarbu Rzeczypospolitey legitimo competitori, praevia secura summy, ktorey będzie należało, providenda locatione, spłaca, a te cła nazawsze zniosą. Za nadane zaś cła od Krolow y Xiążąt na fundacye duchownym, facta prius investigatione, wiele sprawiedliwie teraz czynią, taż Kommissya skarbu Litewskiego cum notitia iurisdictionis spiritualis, raz na zawsze kontrakt uczyni, et annuatim wynikaiącą summę punktualnie wypłacać będzie, a cła in perpetuum skassuie. Ieżeliby zaś prawa żadnego, albo wątpliwe y nienależyte na cła abusive wybierane ktorzy pokazali, takowe cła cum praetextuosis iuribus uchylą y skassuią, y więcey brać zakażą, sub refusione in post branych, et poena 2,000 kop przez tęż Kommissyą irroganda. Wszystkie zaś negotia et desideria skarbowe nullis exceptis, nawet stanowienie Officyalistow skarbowych, wyznaczenie im repartycyi, lub odmienienie y skassowanie onych, pluralitate votorum Consilii Oeconomici decydowane y rezolwowane być powinny, y gdzie conformis decisio wszystkich nastąpi, takowe w protokuł wpisane wszyscy podpisać maią, a gdzie rożność zdania zaydzie, tedy każdy wpisane swoie własne w protokule podpisze, dla explikacyi na potym sensus sui Rzeczypospolitey; pluralitas iednak concludet, z dozwoleniem do trzech razy wotowania od sprawy nie odchodząc; a gdyby natenczas paritas votorum nastąpiła, tedy Prezyduiący powtornie swoie votum dać ma, a do ktorey się strony przypisze, tey decyzya ważność mieć powinna; zrywaiący zaś umyślnie komplet, ma być odsądzony od funkcyi swoiey. Expens żadnych nie ma czynić nad te, ktore Rzeczpospolita opisała, (salva diminutione aut abrogatione niepotrzebnych) albo opisze, lub ktore w nieuchronney potrzebie przez Senatus Consilium mocą konstytucyi 1717 naznaczone będą. Na każdym Seymie ordynaryinym, czyli extraordynaryinym, gdy obranie Marszałka, y złączenie się Izby Poselskiey z Senatorską do powitania nastąpi, Wielm. Podskarbi Wielki Litewski, cum Consilio Oeconomico, rachunki wszelkich importancyi skarbowych, według wyższego opisu, desideria y proiekta skarbowe ku pożytkowi Rzeczypospolitey, z iakieykolwiek okoliczności ściągaiące się, ad cognitionemet resolutionem Statuum podać, et de transactis suis sprawić się ma figura Iudiciali. A iako wyznaczeni teraz Kommissarze tylko do Seymu przyszłego ordynaryinego in functione Commissoriatus zostawać maią, tak na tymże Seymie wolno będzie Rzpltey innych pluralitate votorum obrać, lub tych in parte vel in toto potwierdzić, ktorzy in functione sua od Seymu do Seymu ordynaryinego zostawać maią. A gdyby hoc interstitio ktorzy z Kommissarzow umarł, albo ad Ministerium czyli do Senatu był przeniesiony, tedy na mieyscu iago Krol IMć za radą Residentium ad latus ma innego uprzywileiowanego do czasu exspiracyi funkcyi innych Kommissarzow naznaczyć. A ktorzy na kadencyi ktoreykolwiek zasiadać będą, tedy w własnych ich sprawach in aliis subseliis przypadłych personalitatem wyciągaiących obmowa dla nich currere powinna, za ukazaną a Consilio Oeconomico attestacyą, że są actu in exercitio funkcyi. Gdyby zaś komu dowiedziono, że pod przypadnieniem sprawy in exercitio funkcyi nie był, a podstępnie dla zwleczenia sprawy obmowę wyiednał taki tysiącem kop irremissibiliter karany być ma. Zasiadaiące osoby in Consilio Oeconomico funkcyi Deputackiey, durante Commissoriatu, mieć nie mogą; a gdy tak ten, iako Senatorowie Commissarii y Podskarbi in negotiis skarbu Lit. ad vota należeć nie maią, ale tylko samę remonstrancyą interessow