Strona:Volumina legum T. 7.djvu/282

Wystąpił problem z korektą tej strony.

rza zaraz post fata urzędownie spisanego pokaże, sukcessorom iego wydana będzie; byle się w rzeczonym czasie z autentycznemi dowodami bliskości pokrewieństwa z umarłym przed przyzwoitą zwierzchnością popisali; po wyiściu albowiem trzech lat, ad fiscum Regium devolvetur.
XXIV. Termin sześcioniedzielny wyznaczony na Seymy ordynaryine, a dwuniedzielny na Seym extraordynaryiny, nie będzie mogł bydź przedłużony, ani Seymy nie będą bydź mogły limitowane, tylko per unanimitatem w czasie wolnego Seymu.
Wszystkie te prawa kardynalne w żadnym czasie, pod żadnym pretextem, przez kogokolwiek, ani przez same Konfederacye, ani nawet pod czas Bezkrolewia udziałane, ani per unanimitatem nie będą mogły bydź odmieniane, y wzruszane. Ktoby więc przeciwko tym prawom, albo iednemu z nich postępował, takowy za nieprzyiaciela oyczyzny ma bydź poczytany, y iako taki ukarany.

Materye Status.

I. Nie będzie można na Seymie wolnym bez iednomyślnego zezwolenia Stanow Rzeczypospolitey, powiększenia żadnego, lub odmiany podatkow raz ustanowionych, iako też odmiany taryff stanowić, pod iakimkolwiek bądź pretextem.
II. Nie będzie pozwolono na wolnym Seymie, tylko za iednomyślnością, pomnażać liczby woyska Rzeczypospolitey raz ustanowionego, w iakieykolwiek stronie Krolestwa, y pod iakimkolwiek bądź imieniem, y pretextem.
III. Nie będzie się godziło na wolnym Seymie bez iednomyślnego zezwolenia Stanow Rzeczypospolitey, żadnego przymierza, ani konwencyi, związku, przyiaźni, lub handlu z postronnemi Potencyami zawierać.
IV. Wypowiedanie woyny, y zawieranie pokoiu, nie będą mogły bydź uczynione na woluych Seymach, tylko za iednomyślnością.
V. Nie będzie można dawać indygenatu, y przypuszczać do nobilitacyi na wolnych Seymach, tylko za ieduomyślnością, y ten, ktory otrzyma indygenat, ma zawsze szlachectwo swoie wywieść, wyprowadzaiąc ie aż od dziada, a żeby mogł bydź przypuszczony, do urzędow, iuryzdykcyi, powinien bydź dobrze possessionatus w Państwach Rzeczyp.
VI. Liga, kurs, y walor wewnętrzny kraiowey monety, nie będą mogły bydź odmienione na wolnym Seymie, tylko za iednomyślnością, ani żadna redukcya, iako też podwyższenie teyże monety, nie będą mogły bydź uczynione, tylko za takąż iednomyślnością na wolnym Seymie. Monety także zagraniczne za dobre od Kommissyi Skarbowey uznane, także sine unanimitate redukowane bydź nie mogą.
VII. Pomnożenie, lub umnieyszenie władzy, y prerogatyw Ministrow pacis et belli, w Koronie, y w W. X. L. iako też Urzędow Sądo-

indicem descriptum, statim a morte per Magistratum. cessuras ejus haeredibus; qui constituto tempore authenticis doeuinentis proximitalem cognationis probantibus muniti, convenientem se se ante jurisdictionem stiterint, elapsis nalnque tribus annis, bona illa memorata ad ñscum Regium delabentur.
XXIV. Spatium sex septimunarum Comitiis ordinariis, duarum vero hebdomadarum extraordinariis praeüxum protendi, neque Comitia. limitari poterunt aliter, quam omnium in Comitiis liberis oonspirantibus sententiis.
Hac universae leges cardinalcs, nullo tempore, nullove pretextu a quocunque, nec per ipsasmet Confoederationes, illas etiam, quae Interregni tempore ñeri consueverunt, nee unaniini omnium consensu immutari, aut labefactari poterunt. Itaque qui contra liasceleges, vel earum aliquam quidquam molitus fuerit, pro patriae hoste habeatur, poenisque hosti patriae eongruis mulctetur.

Materiae Status.

I. Integrum non erit in liberis Comitiis citra omnium Ordinum Reipublicae, et. unanimem consensum augere tam ipsamet` senie] constitute, tributa, quam eorundein percipiendorum tributorum tabellas ullo praetextu immutare.
II. Fas non erit in liberis Commitiis absque unanimi consensu nulnerum exercitus Reipublicae semel constitutum, in quacunque Regni parte, et quocunque nomine, ac colore, augere.
III. Non licebit in Comitiis liberis citra suffragiorum Ordinum Reipublicae unanimitatem, joedera, conventiones, paetionesque amicitiae, et commerciorum cum externis Potentiis inire.,
IV. Bella indioi, pax stabiliri, in liberis Comitiis non poterunt, nisi universorum conspirantibus sententiis.
V. Nemo indigen-atu donari, et nobilibus accenseri in liberis Comitiis poterit, nisi omnium in id consenserint suffragia; is vero, qui indigenatu donabitur, nobilitatem suam producta ad avum generis serie coniprobare debebit, utque adipisri possit dignitates, iurisdictiones, bene possessionatus in ditionibus Reipublicae esse debebit.
VI. Pes, cursus, valorque interior monetae nationalis, immutari in liberis Comitiis non poterunt, nisi omnium consentientibus suffragiis, par quoque in liberis Cornitiis unanimitas requiretur ad faoiendas pecuniae reductiones, et augendum ejusdem valorem. Moneta quoque eXtera, quam Commissio thesauri probaverit, citra unanimitatem imminui quoad valorem, non poterit.
VII. Augeri, vel minui potestas, et praerogativae Ministrorum pacis et belli, tam in Regno, quam iu Magno Ducatu Lithuaniae, item-