Strona:Władysław Abraham-Początki prawa patronatu w Polsce.djvu/03

Ta strona została skorygowana.
I.
ROZWÓJ PRAWA PATRONATU
w ustawodawstwie powszechném Kościoła.[1]


Pomimo usiłowań jak najściślejszego przeprowadzenia zasady, że wszelka władza w kościele winna należeć wyłącznie do duchowieństwa, musiało przecież ustawodawstwo kościelne dopuścić pewnych od zasady téj wyjątków, których istnienie wywołał dziejowy rozwój stosunków kościelnych. Takim wyjątkiem, posiadającym swe historyczne uzasadnienie, jest prawo patronatu obejmujące ogół praw, jakie przysługują osobie pewnéj w obec jakiegoś kościoła lub beneficyum i to nie z mocy jéj stanowiska w hierarchii kościelnéj. Prawo to, tak jak się dzisiaj przedstawia, jest wytworem działalności ustawodawczéj kościoła z wieku XII a zwłaszcza reform papieża Aleksandra III. zmierzających

  1. Thomassin Vetus et nova Ecclesiae disciplina. Pars II. l. 1 c. 29-32, 54 i 55., Phillips Kirchenrecht VII. str. 612—669, Hinschius Kirchenrecht II. str. 618—639., Richter Lehrbuch des kath. und ew. Kirchenrechts, Leipzig 1886 str. 665—676., Schulte Kirchenrecht, II. str. 659 666, Rittner Prawo kościelne katolickie II. wydanie, 1889 str. 284-293., Kaim Das Kirchenpatronat nach seiner Entstehung, Entwickelung u. heutigen Stellung im Staate I. t. r. 1845. II. 1866 Leipzig, Mittelstaedt De iure patronatus quod reale dicitur origine. Vratisl. 1856., Czapski De iure patronatus quod vocant regium Berlin 1869., Hinschius Zur Geschichte der Incorporation und des Patronatrechts (Festg. für Heffter 1873).