Dzieje rozwoju prawa patronatu, jak staraliśmy się zaznaczyć, poruszają wiele bardzo pytań nieobojętnych nie tylko dla dziejów prawa kościelnego, ale również i dla historyi prawa poszczególnych państw i ludów. Dla tego téż, jakkolwiek może przypuszczać by należało, że i w Polsce patronat podobnie się rozwijał, to jednakowoż stwierdzenie chociażby tego faktu na podstawie źródłowéj, uważamy za rzecz dla nauki naszéj pożyteczną, gdyż zejdziemy tu na pole dotąd przez badaczy naszych nieuwzględnione, a nadto dotkniemy instytucyi i pytań, co do których i literatura obca jeszcze ostatniego nie wypowiedziała słowa. Nie sądzimy wprawdzie, abyśmy na te wszelkie pytania co do stosunków polskich zadawalniającą i wyczerpującą dali odpowiedź, lecz chcielibyśmy zwrócić uwagę na ten przedmiot i otworzyć nad nim dyskusyą.
Już z góry zaznaczyć musimy, że stosunki, o których skreślenie nam chodzi, nie przedstawiają się w źródłach naszych tak plastycznie i jasno, jakby sobie życzyć wypadało. A jeśli wiele pojęć prawnych średniowiecznych na Zachodzie dotąd nauka dokładnie określić nie zdołała, to
