catia przysługująca fundatorowi przechodziła na jego spadkobierców, członków familii[1], czy się zaś z nią łączyły pewne daléj sięgające obowiązki zastępowania ufundowanego instytutu przed sądem lub sprawowania jurysdykcyi w jego imieniu, nie posiadamy śladu w źródłach. Owszem wnosićby wypadało, że przeciwnie, bo kościół przed sądem zwykle przez swych reprezentantów sam odpowiada[2], z drugiéj strony przywileje nadawcze panujących, zawierające z reguły prawie udzielenie immunitetów, dozwalają wykonywanie sądownictwa biskupowi, opatowi lub sędziom z ich ramienia wyznaczonym, którzy jużto iudices, jużto benefici się nazywają. Opieka więc ta nie posiadała tak dalece wybitnéj co do obowiązków doniosłości, prawa za to z niéj płynące były większe.
Obok prawa pogrzebu w ufundowanym kościele[3], tudzież prawa do modłów[4], które wyraźnie źródła wymieniają, można się domniemywać jeszcze i innych daléj sięgających uprawnień. Prawo użytkowania dóbr kościołowi przez fundatorów oddanych prawdopodobnie, jak świadczy akt, mocą którego Kazimierz Sprawiedliwy od kanoników katedry świętego Wacława otrzymuje praccario modo prawo polowania w dobrach Chropy i Kalno[5], z tytułu advocatii, defensorom nie przysługiwało, natomiast posiadali prawo zezwalania na zmianę
- ↑ ibid. str. 23 „sepe dixit Albertus, se esse retione cognationis domini Nycolai auocatum huius claustri“.
- ↑ Np. KDWP. r. Nra 211 (r. 1238), 302, 323, 476. Cod. dipl. Pol. I. nr. 5 (r 1187). Za zastępstwem w obec sądu mógłby przemawiać tylko jeden akt z r. 1238 (KDWP. Nr. 211) gdzie czytamy „comite Cristino tunc palatino pro fratre premortuo (który był dobroczyńcą klasztoru) et domo Strelnensi respondente“. Z aktu tego jednak nie można dociec, w jakim charakterze zastępował Krystyn klasztor Strzelnieński.
- ↑ r. 1252 „Inde est quod nos Premisl. d. g. dux Polonie... ob specialem devotionem quam ad ecclesiam b. Petri in Posnan habemus in qua exnunc dum nos mori contingat eligimus sepeliri“. (KDWP. I. nr. 302).
- ↑ Lib. Claustri de Heinrich, str. 9.
- ↑ Kod. Kat. Krak. I Nr. 5.
