Strona:Władysław Abraham - Założenie biskupstwa łacińskiego w Kamieńcu Podolskim.pdf/17

Ta strona została uwierzytelniona.

dzić może także okoliczność, że po r. 1428 już więcej żadnej wzmianki w źródłach o plebanach kamienieckich znaleść nie można, a kościół parafialny, prawdopodobnie drewniany, z czasem upadł lub został rozebrany. Biskup Paweł był tedy zapewne tym, który konsekrował nowo wybudowaną katedrę pod wezwaniem apostołów Piotra i Pawła[1] i on też pierwszy z biskupów kamienieckich w kościele tym został pochowany[2].

Równocześnie z katedrą wybudowano niewątpliwie rezydencyę biskupią i wówczas zapewne pomyślano także o utworzeniu kapituły katedralnej. Być może, że już biskup Paweł sprawę tę przygotował, bo do jej wprowadzenia w życie przystąpił jego następca Mikołaj Łabuński natychmiast po objęciu swych rządów, ustanawiając aktem z 3 listopada 1454 r. ośm kanonii jako skład kapituły kamienieckiej[3]. Jaką była dotacya tej kapituły, jakie jej bliższe urządzenie nie wiemy, gdyż tak co do tych pytań jak i co do innych pierwszorzędnej wagi, odnoszących się do tych początkowych dziejów biskupstwa podolskiego, brak wszelkich miejscowych źródeł. Wątpliwą także jest nadzieja, aby się kiedykolwiek odnalazły, gdyż najważniejsze dokumenta tego biskupstwa w pożarze w końcu wieku XV spłonęły. Niewiadomo też również o ile posiada swe uzasadnienie tradycya późniejsza, że oprócz kanonii miały być w kapitule kamienieckiej ustanowione także cztery prałatury[4] lub przynajmniej trzy: proboszcza, archidyakona i dziekana[5], na podstawie bowiem

  1. O tem, że on właśnie konsekrował katedrę świadczyćby mogło także jej wezwanie pod tytułem apostołów Piotra i Pawła, gdyż on nosił imię Pawła.
  2. Zob. niżej w zestawieniu dat do jego życia się odnoszących.
  3. Datę tę podaje Rolle (Antoni J.) na podstawie aktów wizyty biskupa Sierakowskiego (Zameczki podolskie, Warszawa 1880, T. II, str. 193). Podobnie czytamy w rękopisie z wieku XVIII (własność Dra Czołowskiego we Lwowie), obejmującym odpisy aktów do dziejów biskupstwa kamienieckiego, str. 32 »Ad hanc cathedralem in anno 1454 nonnisi octo personae capitulares constitutae fuerunt per Nicolaum loci ordinarium«.
  4. Zob. niżej w sprawozdaniu biskupa Pawła Wołuckiego.
  5. W suplice przedłożonej ze strony kościoła kamienieckiego nuncyuszowi w Polsce w latach 1586—1591 Annibalowi de Capua arcybiskupowi Neapolu, a która nosi napis: »Le cose di que si supplica Mons. Arciv. di Napoli Nuntio apostolico in questo regno per beneficio et necessita delia chiesa Camenecense in Podolia sonno infrascritte«, mieści się ustęp: »che le Dignita cioe Preposito Archidiacono et Decano, che hora non ve n'e alcuna, possono almeno hauere in altre diocesi fin a 300 ducati d'intrata de beneficii«. (Nunziatura di Francia, T. 25, fol. 519).