Strona:Władysław Abraham - Założenie biskupstwa łacińskiego w Kamieńcu Podolskim.pdf/22

Ta strona została uwierzytelniona.

na listę biskupów kamienieckich z tego powodu, że źródła dominikańskie zamieściły pod datą r. 1373 biskupa Wilhelma kamińskiego, którego następnie część naszych autorów w kamienieckiego przemieniła[1]. Biskupa Rokosyusza herbu Ostoja zaś pierwszy podał dopiero Frydrychowicz, bez wskazania jakiegokolwiek źródła, i tu więc pomyłka albo nieporozumienie wydają się być niewątpliwe[2]. Obok tych dwóch biskupów należy jeszcze z przytoczonej listy wyłączyć stanowczo Macieja I, zmarłego rzekomo w r. 1427 jak i Jana Próchnickiego. Owego Macieja jako biskupa kamienieckiego podał pierwszy Okolski dodając, że on w r. 1427 pod datą 13 października udzielił odpustów odbudować się mającemu po spaleniu kościołowi klasztornemu Dominikanów w Smotryczu[3]. Dokument taki pod tą samą datą miesięczną i dzienną wystawiony przez biskupa Macieja rzeczywiście istnieje, lecz ma datę roczną 1487, odnosi się bowiem do Macieja ze Starej Łomży[4]. Okolski widocznie źle datę odczytał, lub zaszedł w jego dziełku błąd drukarski i stąd dostał się Maciej I na listę biskupów kamienieckich jako następca Zbi-

  1. Bullarium Praedicatorum, T. II, str. 294: »F. Guillelmus Polonus episcopus Caminiensis in Pomerania sub archiepiscopo Gnesnensi«, zob. także Barącz, Rys dziejów Zakonu kaznodziejskiego w Polsce, T. II, str. 37 uw. 58, gdzie zestawiono tych polskich autorów, którzy owego biskupa kamińskiego w kamienieckiego zmienili. Gams; Series str. 266 wymienia owego Wilhelma jako biskupa kamińskiego w latach 1322—1329. Będzie to zapewne ta sama osobistość, (Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku — brakujący wyraz to być może: co.) ówczesny biskup Arnold syn Wilhelma von Eltz, dominikanin, który był biskupem kamińskim od r. 1324—1330 (zob. Wehrmann, Bischof Arnold zu Camin Zeitschrift für Kirchengeschichte, T. XIX, str. 378). Możliwem jest, że pomięszano tu imię ojca z imieniem syna.
  2. Frydrychowicz, Hyacinthus Odrovasius, 1687, str. 121. Źródłem tej wiadomości było prawdopodobnie dzieło Paprockiego, Herby rycerstwa polskiego w którem (wyd. Turowskiego, str. 370), w ustępie o domu Rokoszów w Krakowskiem podano bez imienia, »że jeden z nich był biskupem kamienieckim, który Dubanowskie do swego herbu przyjął«, tudzież, że Władysław Jagiełło nadał w r. 1398 Dobeslao Rokosz, przywilej na prawo niemieckie. Stąd zapewne zaczerpnął Frydrychowicz i datę i imię biskupa Rokossius. Na jakiej podstawie opiera się wiadomość Paprockiego nie mogliśmy stwierdzić, jeżeli jest prawdziwą, mogłaby się odnosić do któregoś z pierwszych biskupów kamienieckich Aleksandra lub Andrzeja, których pochodzenia nie znamy.
  3. Russia florida, str. 105.
  4. Oryginał tego dokumentu mieści się w Bibliotece hr. Przeździeckich, a wydał go Chmiel, Zbiór dokumentów w Bibliotece hr. Przeździeckich w Warszawie, nr. XXV.