Wikiźródła

Strona:Władysław Abraham - Założenie biskupstwa łacińskiego w Kamieńcu Podolskim.pdf/26

Ta strona została uwierzytelniona.

papieskiego parafię w Gdowie w dyecezyi krakowskiej[1]. O nadaniu mu biskupstwa kamienieckiego przez papieża Jana XXIII dowiadujemy się z aktu z 30 kwietnia 1414 r., w którym równocześnie tytuł biskupstwa laodycejskiego został nadany przeorowi Dominikanów z Lublina Jarosławowi[2]. Ów akt papieski w odniesieniu do Zbigniewa nie zyskał jednak wówczas prawnej skuteczności, gdyż wybrany na soborze w Konstancyi papież Marcin V ponownie nadaje mu biskupstwo w Kamieńcu i to dopiero 13 sierpnia 1423 r.[3]. Przedtem też spotykamy go równocześnie w aktach (r. 1419) raz z tytułem biskupa laodycejskiego, to znowu kamienieckiego[4], stwierdzić jednak należy, że mu w Polsce ani w ważnych aktach państwowych, ani w kościelnych tego ostatniego tytułu nie odmawiano. Prawdopodobnym powodem, dla którego Marcin V ponowił ową nominacyę, była zapewne okoliczność, że bulle odnośne papieża Jana XXIII nie zostały przed złożeniem go z tronu przez sobór w Konstancyi (29 maja 1415) z kancelaryi papieskiej do Polski wysłane, zwłoka zaś owa mogła powstać stąd, że jeszcze, jak to się nieraz wówczas działo, sprawa zobowiązania zamianowanego bibiskupa[5] do uiszczenia opłat kuryalnych nie została załatwioną. Widocznie i po objęciu rządów przez Marcina V przez pewien przeciąg czasu sprawa ta się wlokła, Zbigniewowi bowiem zapewne się nie spieszyło, gdyż już był konsekrowanym biskupem i w kraju jako biskup kamieniecki uznanym, a niewątpliwie starał się swą katedrę, która wiele dochodów nie dawała, od opłat owych zupełnie uwolnić. Ten powód owej zwłoki, a zarazem i powtórnej prowizyi wydaje nam się najprostszym a więc najprawdopodobniejszym, do szukania innych zaś brak nam wszelkiej w źródłach współczesnych podstawy.

    z wieku XV w Muzeum XX. Czartoryskich (Sprawozdania Komisyi historyi sztuki T. VIII, zeszyt III—IV).

  1. ↑ Abraham, Sprawozdanie z poszukiwań w archiwach i bibliotekach rzymskich w latach 1896—8, Kraków 1899, str. 205.
  2. ↑ Archiwum watyk. Regesta later. T. CLXXIV f. 230.
  3. ↑ Ibid. Arm. misc. XII, T. CXXI f. 167, moje Sprawozdanie z poszukiwań l. c. str. 224. »Idibus Augusti provisum est ecclesie Caminacensi in Grecia (!) vacanti per mortem, de persona Sbignei de la Panos«. Że się ta zapiska do naszego Zbigniewa odnosi nie ulega wątpliwości, takie bowiem pomyłki w geografii jak ta, że Kamieniec leży w Grecyi nieraz się w aktach kuryalnych zdarzają, a w owym Zbigniewie de la Panos przekręconym z cudzoziemska łatwo się domyśleć Zbigniewa de Lapanow.
  4. ↑ Helcel, l. c. zapiska nr. 1618 i Codex ep. Vitoldi nr. 845.
  5. ↑ Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku — winno być: biskupa.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Władysław_Abraham_-_Założenie_biskupstwa_łacińskiego_w_Kamieńcu_Podolskim.pdf/26&oldid=2013883”