żowców, jacy wskutek bulli papieża Benedykta XII z 1 sierpnia 1340 r.[1] do Polski napłynęli[2], rozgromił w r. 1341 Tatarów, a gdy równoczesna śmierć chana Usbeka również osłabiła potęgę tatarską, mogli Koryatowicze, korzystając z położenia, zająć dla siebie Podole. Lecz państewko ich zbyt daleko od jądra państwa litewskiego położone, nie mogło w interesie ustalenia swego bytu jedynie na związku z Litwą polegać, ale musiało szukać także oparcia o sąsiednie państwa zachodnie, a właśnie w związku z Polską mogło zyskać nietylko obronę orężną przed Tatarami, lecz również mogło korzystać z jej pośrednictwa dyplomatycznego na dworze chanów. Zrozumiał to pierwszy Aleksander Koryatowicz i on przedewszystkiem o Polskę się oparł, kiedy zaś Kazimierz W. po ustaleniu się na Rusi Czerwonej około r. 1349, gdy na dworze polskim osobne poselstwo tatarskie się pojawiło[3], podjął układy z Tatarami, prowadzone następnie ze strony polskiej przez Jana syna Pakosława ze Stróżysk[4], wówczas zapewne obok spraw Rusi Czerwonej i Wołynia musiała być również omawianą i sprawa podolska, i może już wtedy ze względu na ową część Podola, która weszła w związek z Polską, umówiono celem uspokojenia Tatarów ową dań tatarską, która przez długi czas jeszcze potem na Podolu się utrzymywała[5].
Owo ciążenie Podola ku Polsce, które wtedy w stosunkach między Kazimierzem W. a Aleksandrem Koryatowiczem swój wyraz znalazło, uwydatniło się niebawem jeszcze silniej, gdyż i Jerzy Koryatowicz w lat niewiele poszedł za przykładem brata, a gdy po nowem orężnem starciu Polski z Litwą o ziemie ruskie zawierano w r. 1366 pokój wieczysty, po stronie Kazimierza W. znaleźli się już obaj bracia Koryatowicze Jerzy i Aleksander[6], zaznaczając tem
- ↑ Theiner, Monumenta Hungariae I, nr. 958.
- ↑ Kronika Franciszka praskiego c. VI (XIV) Fontes Rerum Bohemi., IV, str. 430 i 431.
- ↑ Rocznik miechowski, Monum. Poloniae hist. II, str. 885.
- ↑ Codex dipl. Poloniae I. nr. 119.
- ↑ R. 1375 (Przeździecki, Wołyń, Podole, Ukraina T. I, str. 119, Dokument Aleksandra Koryatowicza dla Dominikanów Smotryckich), r. 1392 (Źródła dziejowe V, str. 20 Dokument Teodora Koryatowicza dla Bedryszka), r. 1401 Chmiel, Zbiór dokumentów w Bibliotece hr. Przeździeckich w Warszawie nr. VI Dokument Swidrygiełły dla Dominikanów kamienieckich).
- ↑ Czuczyński, Traktat książąt litewskich z Kazimierzem W. z r. 1366,
