Strona:Władysław Mieczysław Kozłowski - Powstanie wielkopolskie w roku 1848.pdf/12

Ta strona została skorygowana.
WSTĘP.

Od chwili, gdy po powstaniu kościuszkowskiem w r. 1794 nastąpił trzeci rozbiór Polski (1795), nie ustawały ani na chwilę usiłowania szlachetniejszych wśród naszych rodaków ku przywróceniu Ojczyźnie niepodległości. Niedobitki wojska i młodzież zaciągały się do legjonów, pod rządem Francji republikańskiej walczących we Włoszech, w Niemczech i w Austrji, w nadziei, iż zwycięsko pójdą „z ziemi włoskiej do polskiej“. Spiski i przygotowania w kraju nie ustawały aż do chwili, gdy po różnych kolejach losów mały skrawek Polski wskrzeszony został do życia przez Napoleona I pod nazwą Księstwa Warszawskiego (1807), a granice jego rozszerzyły późniejsze walki (1809). W 1812 roku Księstwo Warszawskie brało udział w wyprawie Napoleona przeciw Moskwie, która obudziła wielkie nadzieje wśród Polaków, ale skończyła się nieszczęśliwie.
Po ostatecznej porażce Napoleona w r. 1814 Aleksander I, nie zrażony tem, że Polska walczyła z nim, utworzył z większej części Księstwa Warszawskiego Królestwo Polskie z rządami konstytucyjnemi, połączone z Rosją przez osobę cesarza rosyjskiego, który był jednocześnie królem konstytucyjnej Polski.
Trudno atoli było pogodzić tę dwoistą rolę: króla narodu konstytucyjnego z nieograniczonem władztwem